Muzeum Cerkiew greckokatolicka św. Kosmy i Damiana

Cerkiew grekokatolicka pw. ŚŚw. Kosmy i Damiana

Obecna cerkiew stanowiąca filię Muzeum Dwory Karwacjanów i Gładyszów w Gorlicach jest trzecią z kolei zbudowaną, od kiedy powstała wieś Bartne. Pierwsza najprawdopodobniej spaliła się, choć pozostały z niej niektóre ikony. Dziś możemy zobaczyć dwie z nich w ikonostasie – to namiestne ikony Chrystusa i Bogurodzicy. Druga, zbudowana w 1758 r. stała na miejscu pierwszej. Cerkiew ulokowana jest na wzniesieniu co stanowi typową cechę tego typu obiektów. Nie jest orientowana, prezbiterium cerkwi skierowane jest na północ. W 1842 roku cerkiew przeszła gruntowny remont. Datę tą możemy odczytać na nadprożu zachodniego portalu. Remont objął między innymi wieżę, której słupy oparto na kamiennych głazach, same jednak słupy pozostały prawdopodobnie z dawnej konstrukcji. Ostatni gruntowny remont obiektu wykonano w latach 1968-1970. Kolejny raz potwierdzono wtedy jego ogromne znaczenie zarówno dla kultury, jak i historii regionu. Zewnętrzne pokrycie cerkwi farbą okazało się pod względem kolorystycznym ewenementem w skali całej kultury łemkowskiej, a znalezione pomiędzy podwaliną a zrębem austriackie monety świadczą o tym, że cerkiew była remontowana jeszcze po 1895 r. Ściany są zrębowe, stworzone w oparciu o trzy rodzaje połączeń. Najczęstszym z nich jest połączenie w tzw. jaskółczy ogon w kilku przypadkach tzw. na obłap, bez ostatków. Nie udało się zaklasyfikować połączeń w ścianach diakonikonu z resztą konstrukcji, ich unikalność wynikać może z tego, że pomieszczenie to było dostawione do oryginalnej konstrukcji. W cerkwi możemy zobaczyć oryginalny XIX-wieczny ikonostas, w którym możemy ujrzeć, charakterystyczne dla regiony ikony karpackie. Zauważymy również typowy w kształcie arki ołtarz jak i nietypowy ołtarz boczny. Na uwagę zasługuje wystawa stała, prezentowana w przedsionku opowiadająca o kolorystyce cerkwi łemkowskich, w nawie o teologii ikony, a w prezbiterium o historii parafii grekokatolickiej w Bartnem.


 
Pobierz bezpłatną aplikację VisitMałopolska
 
Android
Apple iOS
Windows Phone
<
>
   

Powiązane treści