Muzeum w Chrzanowie powstało w 1960 r. Jego twórcami było małżeństwo Irena i Mieczysław Mazaraki, których imię dziś nosi ta instytucja. Gdyby nie ich pasja, poświęcenie i upór, placówka ta być może nigdy by nie powstała. Mieczysław Mazaraki był pierwszym dyrektorem Muzeum, a pani Irena pierwszym kustoszem.

W sali im poświęconej można zobaczyć przedmioty związane z twórcami instytucji. Znajduje się tu kolekcja muszli zebrana przez Mieczysława w 1938 r., jajo bociana białego, któremu to gatunkowi poświęcił swe badania; wielką pasją pana Mazarakiego było myślistwo, broń i barwa, czego śladem jest poroże, łuk refleksyjny oraz pistolety. Pani Irena zapoczątkowała miedzy innymi kolekcję zbiorów porcelany i wyrobów z cyny, a także różnych typów biżuterii. Oboje byli z wykształcenia przyrodnikami – stąd okazy flory i fauny w sali. Ciekawostką są prezentowane tu araukaryty, gniazda remiza, ząb mamuta oraz podarowane przez uczniów pani Ireny muszle tropikalne. Z kolei zaprzyjaźniony z małżeństwem Mazarakich, dr Marian Kuc ze swoich dalekich podróży przywiózł pyski ryby piły oraz krąg wieloryba.