Tajemnice olkuskiej bazyliki

Jak do olkuskiej fary trafiły organy Hummla. Kim był Jerzy Nitrowski? Co to jest temperacja średniotonowa? Kto namalował słynny Poliptyk Olkuski? Gdzie znajduje się Krzyż Gwarków? Co łączy świątynie w Olkuszu i Lewoczy? Tego dowiedzą się wszyscy, którzy oddadzą się we władanie Juromanii oraz skorzystają z gościnności Olkusza i Rabsztyna.

„Tajemnice bazyliki św. Andrzeja Apostoła” – od zwiedzania tej wspaniałej, dominującej w krajobrazie Olkusza, średniowiecznej świątyni rozpocznie się olkuska Juromania. Jeżeli dodamy, że zwiedzanie, oczywiście z wybornym przewodnikiem, będzie połączone z prezentacją zabytkowych organów Hansa Hummla, to już teraz warto pomyśleć o wcześniejszym zgłoszeniu. Wejścia grup – w piątek 15 września – zaplanowano o godz.: 19, 19.30, 20 i 20.30, a liczba uczestników jest ograniczona.

Nie tylko sarmacki namiot oraz szlak gwarków

Srebrne Miasto, jak pięknie i nie bez powodu, zwany jest Olkusz, 16 września podejmie gości na starówce. Od godz. 10 do 17 będzie można poznawać jego niezwykłą historię, tę sprzed wieków, ale i z nieco bliższych nam lat. Kto zaliczał się do grona sarmatów? Czym trudnili się gwarkowie? Jakie tajemnice kryją olkuskie podziemia? Czy na pytania te poznamy odpowiedzi? O tym przekonają się wszyscy, którzy stawią się w Olkuszu i zajrzą m.in. do „Sarmackiego namiotu”.

Dziełem Powiatowej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Olkuszu, podczas spotkania z historią, będą niezwykłe warsztaty. To podczas nich dowiemy się jak onegdaj papier... ręcznie czerpano. Kto zamierza dzień spędzić w ruchu powinien z kolei pomyśleć o interaktywnej grze terenowej – to za jej sprawą będzie można ruszyć „Śladem olkuskich gwarków i zabytków”. Od godz. 15 zgromadzonym na rynku będzie towarzyszyła Zakładowa Orkiestra Dęta ZGH „Bolesław”, a przez całą praktycznie sobotę można bezpłatnie zwiedzić Kolekcję Minerałów Ziemi Olkuskiej i Skamieniałości Jury Krakowsko – Częstochowskiej (ul. Szpitalna 32).

Jeżeli lubimy nieco szybszą akcję, a i sporo historii przy okazji, warto przyjrzeć się lisowczykom szturmującym – od godz. 16 – olkuską basztę. Przy tej okazji będzie można poznać historię tej najemnej formacji lekkiej jazdy polskiej, stworzonej przez Andrzeja Lisowskiego w 1607 roku, a budzącej grozę w połowie ówczesnej Europy, również w Olkuszu niechętnie „przyjmowanej”. Będzie więc tumult, bitewny gwar, wartka akcja, a także wystrzały z broni czarnoprochowej. Czy gwarkowie i olkuszanie powstrzymają atak?

Komu z bitewnym gwarem nie po drodze, w sobotnie popołudnie powinien wybrać się do rabsztyńskiej warowni. Od godz. 15 odbywać się tam będą bowiem warsztaty „Muzyka dawna w zamkowych murach” (po zakupieniu biletów wstępu). O godz. 18 rozpocznie się koncert muzyki dawnej – tym razem wstęp wolny.

Jak nosiła się szlachecka brać?

„Sarmaci w Rabsztynie”, rajd rowerowy, marsz nordic walking, a także gra terenowa w rezerwacie Pazurek – niedziela, 17 września będzie idealnym wręcz połączeniem aktywnego wypoczynku ze sporą dawką łatwo przyswajalnej historii.

U podnóża rabsztyńskiej warowni na odpoczynek staną Podolski Regiment Odprzodowy oraz Małopolska Chorągiew Husarska. W tak utworzonym „obozie” odbędą się widowiskowe przejazdy husarii, elitarnej ciężkiej polskiej jazdy, nie zabraknie walk na szable, a także artyleryjskich wystrzałów. Tutaj będzie można ujrzeć nie tylko jak onegdaj nosiła się szlachecka brać, ale nawet przymierzyć stroje historyczne.

I w tym roku nie zabraknie – jak zapewniają organizatorzy malowniczego spotkania w cieniu rabsztyńskich murów – widowiskowego pokazu mody charakterystycznej dla minionych epok. To niezwykłe spotkanie z historią przygotują uczniowie olkuskich szkół pod kierunkiem Anny Musialskiej. Wszystko to oczywiście okraszone świetnym komentarzem oraz kunsztowną muzyką.

Walki nad fosą i szturm na zamek

To jednak nie koniec wielkich emocji. Skoro bowiem pod zamkiem rozbili obozowisko żołnierze… chroniący warowni nie mogli czuć się zbyt pewnie. Do pierwszych malowniczych pojedynków dojdzie jednak 17 września około godz. 14. Na początku bój toczył się będzie jedynie na szable. Napastnicy i obrońcy zetrą się na moście ponad zamkową fosą.

To dopiero przedsmak „Szturmu na zamek”. O godz. 16.30 z pełną mocą zetrą się żołnierze płk. Gabriela Hołubka, broniącego fortecy w Rabsztynie, z wojskami Andrzeja Zborowskiego i najemnikami Maksymiliana Habsburga. Podziwiać będzie można nie tylko ekscytujące pojedynki, palbę z broni czarnoprochowej, ale i potężny huk artylerii. Kto zwycięży, czy zamek padnie? Przekonają się o tym ci, którzy stawią się u podnóża rabsztyńskich murów.

Juromania dla artystycznych dusz i smakoszy

Komu w duszy nie świszczą pociski i nie grają armaty, zawsze może wybrać się na stoiska stowarzyszeń „Zamek Rabsztyn” i „Wszyscy dla wszystkich”, gdzie można wziąć będzie udział w zajęciach plastycznych, a także konkursach i zabawach.

Lubiący nieco aktywniejszą formę wypoczynku, mogą zajrzeć na stoisko firmowane przez Speleoklub Olkusz. Tu jednak trzeba będzie wykazać się pewną sprawnością... O najmłodszych uczestników Juromanii zatroszczą się m.in. harcerze z olkuskiego Hufca ZHP, zapraszając do udziału w grach i zabawach.

Nie można również zapomnieć o questach przygotowanych przez Fundacja Mapa Pasji oraz quizie w Mobilnym Punkcie Informacji Turystycznej, a więc na stoisku promocyjnym Gminy Olkusz. Wszędzie będą czekać też nagrody.

Nowością – jak zapowiadają organizatorzy – będzie „Kuchnia rycerska”. Jaka były? Kto gotował? Jakie smaki towarzyszyły rycerzom? Tego wszystkiego dowiedzą się ci, którzy zjawią się na zamku. Specjalne warsztaty kulinarne będą bowiem powiązane z poczęstunkiem dla uczestników (po zakupieniu biletów wstępu).I nie można zapomnieć, że w niedzielę zwiedzanie zamku odbywać się będzie z biletem ulgowym. Gdyby jeszcze ktoś miał ochotę na małą przekąskę zawsze może zatrzymać się u podnóża zamku - przy stoisku degustacyjnym „Dobre z lasu”.

Rajdy, turnieje, spacery – coś dla aktywnych

Jeśli turyści lubią wycisnąć z siebie trochę potu, a przy okazji pragną poznać piękne zabytki i malowniczą okolicę, powinni wybrać się na Rodzinny Rajd Rowerowy. Jeśli wypoczynek ma być aktywny, ale ciut spokojniejszy, idealnym rozwiązaniem będzie marsz nordic walking przygotowany przez MOSiR Olkusz. Nie można też zapomnieć o III Turnieju Tenisowym Orlich Gniazd (sobota i niedziela na kortach OSW „Czarna Góra” w Olkuszu: www.mosir.olkusz.pl).

„Poznajemy tajemnice rezerwatu Pazurek” – to doskonała okazja, przygotowana przez Nadleśnictwo Olkusz, by nie tylko zanurzyć się w leśnych ostępach, ale też sprawdzić czym żyje las. Start specjalnej gry terenowej – stoisko edukacyjne Nadleśnictwa Olkusza na parkingu leśnym przy DW 783.

Juromania nie odbyłaby się, gdyby nie wsparcie finansowe Województwa Małopolskiego i Województwa Śląskiego. Szczegółowy program tegorocznej Juromanii można znaleźć na stronie juromania.pl

Juromania nie tylko w sarmackim klimacie

Juromania to świetna okazja, by nie tylko zajrzeć do Olkusza i na zamek Rabsztyn, ale także ruszyć jurajskimi ścieżkami. Atrakcji nie zabraknie ani dla najmłodszych, ani nieco starszych. Tych, którzy lubią aktywny wypoczynek i zmęczenie w mięśniach, ale także tych, którzy nie przepadają za nadmiernym wysiłkiem. W Olkuszu i Rabsztynie wszystkiego będzie po trochu… Może wspaniałe widoki zawładną naszymi zmysłami, a na Jurze pozostawimy nasze serce?