Zagroda kmieca z Gostwicy

Jest to zagroda typowa dla najzamożniejszej warstwy mieszkańców wsi lachowskich drugiej połowy XIX w. W jej skład wchodzą: chałupa z Gostwicy, stodoła z Biegonic, stajnia i wozownia z Mokrej Wsi oraz chlewik i spichlerz z Gostwicy, ustawione w czworobok wokół obszernego podwórza. Wszystkie budynki wykonane są w konstrukcji zrębowej, a ich dachy kryte są słomą. Chałupa, stajnia i chlewik są pobielone. Ściany spichlerza pokryte są charakterystycznymi wielkimi kropkami malowanymi wapnem. Na ścianie chałupy zawieszona jest kapliczka skrzynkowa z figurą Chrystusa Frasobliwego. Chałupa zbudowana została ok. 1850 r., składa się z centralnie usytuowanej sieni, na lewo od niej tzw. zimna izba, na prawo, kuchnia i izdebka z alkierzem. Wyposażenie mieszkania typowe dla zamożnego gospodarstwa lachowskiego w pierwszych latach II Rzeczypospolitej. W sieni ustawiona jest ogromna beczka do kiszenia kapusty, a obok niej szafa na żywność. Przy drzwiach żarna do mielenia zboża na mąkę oraz skrzynia sarkofagowa do przechowywania produktów spożywczych o charakterystycznym kształcie. W kuchni piec z paleniskiem pod blachą i kapą wyprowadzającą do komina dym z pieca piekarskiego. Pod oknami znajdowało się miejsce dla kilku krów, a w rogu wiszące wyrko dla parobka. Po lewej stronie od wejścia stoją: łóżko dla służby, stoliczek do jedzenia i kuchenne wyposażenie gospodarstwa. W izdebce, która była pomieszczeniem reprezentacyjnym, a także sypialnią mamy typowy układ mebli: łóżka ustawione są po bokach, pomiędzy nimi znajduje się ława i stół. Obok kołyska, malowana skrzynia wianna oraz szafa na odzież. Na ścianach zawieszonych jest kilka fotografii wykonanych przez chłopskiego fotografa. Sąsiadujący z izdebką alkierz był przeznaczony dla starych rodziców, którzy przekazali już majątek dorosłym dzieciom. Po lewej stronie sieni znajduje się zimna izba, czyli izba bez pieca, latem służąca jako sypialnia dla całej rodziny, a w chłodne pory roku jako magazyn. Używana też była przy większych uroczystościach rodzinnych. W skansenie pokazana jest jako izba weselna (w 1963 roku na weselu córki gospodarzy - państwa Żelasków, w chałupie gościł ówczesny biskup krakowski Karol Wojtyła, późniejszy papież św. Jan Paweł II). Prezentowana jest tu scena z tradycyjnego obrzędu weselnego tuż przed oczepinami: za stołem w centralnym miejscu siedzi para młodych, przed nimi ustawiona różdżka weselna wykonana z kwiatów bibułkowych umieszczonych na rosochatym wierzchołku świerczka. Po prawej stronie stoją starosta i starościna, po lewej drużba i druhna, przy wejściu matka panny młodej. Wszyscy ubrani są odświętnie, w tradycyjne stroje lachowskie z przeł. XIX i XX w.

Filmy:

Święte obrazy

Żarna

 


 
Pobierz bezpłatną aplikację VisitMałopolska
 
Android
Apple iOS
Windows Phone
<
>
   

Powiązane treści