Pienińskie świątynie powstawały w XIV–XVI w. wraz z zakładanymi w tym czasie miejscowościami. Z wyjątkiem kościoła w Krościenku były to budowle drewniane, najczęściej z dzwonnicami oraz dachami i ścianami pokrytymi gontem. Parafia w Szczawnicy powstała ok. 1350 r. Cerkiew w Szlachtowej wzniesiono z początkiem XVI w., a w Jaworkach w 1680 r. Modlili się w nich Rusini obrządku greckokatolickiego, przybyli na te tereny z północnej Słowacji wraz z falą osadnictwa wołosko-ruskiego.

    Drewniane świątynie w Jaworkach, Szczawnicy, Szlachtowej nie przetrwały, na ich miejscu w XVIII, XIX i XX w. wzniesiono murowane. Pochodzące z nich zabytki, zostały rozproszone. Po wysiedleniu Rusinów (w latach 1945-50), w wyniku którego Ruś Szlachtowska przestała istnieć, unickie cerkwie zamieniono na kościoły rzymskokatolickie.

    W tej strefie warto zwrócić uwagę na feretron, czyli przenośny, obustronnie namalowany obraz na desce w kształcie czworoliścia (jedna strona feretronu przedstawia wizerunek św. Anny Samotrzeć, druga postać Chrystusa w cierniowej koronie). Datowany jest na przełom XVII/XVIII w. i pochodzi z rozebranego w 1894 r. szczawnickiego drewnianego kościoła, wzniesionego w 1550 r.  Ciekawym zabytkiem są: Tablice (Kanony) ołtarzowe z XVIII w., używane do lat 60. XX w. podczas celebrowania mszy św. (tzw. mszy trydenckiej, przedsoborowej).