Chałupa Sołtysa z Przegini

Drewniana chałupa na bielonej podmurówce, kryta słomą.

Chałupa z Przegini Duchownej z 1862 roku fundowana przez Mariannę i Mikołaja Marchewków. W sieni, która pełniła również funkcję kuchni letniej palenisko znajdowało się we wnęce białego komina. Po lewej stronie znajduje się izba paradna. Przyjmowano w niej wyłącznie ważnych gości, na przykład księdza z kolędą. Wnętrze zostało urządzone meblami wzorowanymi na dworskich, co podkreślało pozycję majątkową gospodarza. Na szczególną uwagę zasługuje stół z intarsjowanym blatem. Intarsja to technika zdobnicza polegająca na tworzeniu wzorów przez wykładanie powierzchni przedmiotów drewnianych innymi gatunkami drewna. Na ścianach zawieszono dużą ilość tzw. świętych obrazów, które świadczyły o pobożności i bogactwie domu. Ponadto, nad skrzynią możemy zobaczyć portret Mikołaja Marchewki, który cieszył się szacunkiem całej wsi, znał sztukę czytania i pisania, a także razem z rodziną odbył pielgrzymkę do Rzymu. Na głównej belce podtrzymującej strop zachowały się data wzniesienia chałupy oraz sentencje błogosławieństwa. Jedno z nich brzmi: „Pobłogosław Boże moje mieszkanie, zachowaj od ognia święty Florianie”. W głębi sieni ustawiono sprzęty potrzebne w gospodarstwie. Do najważniejszych należały z pewnością żarna do ręcznego mielenia zboża na mąkę. Składają się z dwóch okrągłych kamieni wprawianych w ruch za pomocą żerdki. Zgromadzono tu także koryto do oprawiania zabitych świń, stągiew na wodę, stępę do obtłukiwania ziarna na kaszę i prasę do odciskania sera. Obok znajduje się izba, w której początkowo była komora do przechowywania zapasów żywności i sprzętów gospodarczych. Gdy powiększono okno i wstawiono łóżka spały w niej starsze córki sołtysa. W izbie, oprócz łóżka, skrzyni i malowanej szafy, znajduje się duży magiel o napędzie korbowym. Do maglowania służyła również podręczna maglownica składająca się z wałka i karbowanej deseczki, spotykana w każdym domu, bez względu na zamożność. W izbie po prawej stronie, dawniej był piec kuchenny, a za ścianą znajdowała się stajnia dla krów, którą na początku XX wieku zlikwidowano i urządzono tam kuchnię. W izbie znajdują się meble chłopskie: malowany w kwiaty kredens i skrzynia wianna do przechowywania kobiecego stroju krakowskiego. Taką skrzynię wnosiły w posagu córki bogatych gospodarzy. Na łóżkach ułożono mnóstwo poduszek w haftowanych poszewkach, które czasami sięgały aż po sufit i były oznaką zamożności i dumą gospodyni.

Multimedia


 
Pobierz bezpłatną aplikację VisitMałopolska
 
Android
Apple iOS
Windows Phone
<
>
   

Powiązane treści