"Zabytek Zadbany"
„Zabytek Zadbany” to konkurs, który ma na celu promocję właściwej opieki nad zabytkami – prowadzonych wzorowo prac badawczych, konserwatorskich, rewaloryzacyjnych i adaptacyjnych, a także systematycznych działań na rzecz właściwego utrzymania zabytków. Konkurs rozstrzygany jest w sześciu kategoriach. Jury konkursu, w skład którego wchodzą specjaliści; konserwatorzy zabytków, architekci i historycy, w każdej kategorii nominuje do czterech obiektów, spośród których jeden uzyskuje tytuł laureata, a trzy pozostałe – wyróżnienia. W kategorii specjalnej – właściwego użytkowania i stałej opieki nad zabytkiem – wskazuje się maksymalnie dwa obiekty, otrzymujące tytuł laureata. Poza zamkiem Rabsztyn laureatem w tej kategorii został także zespół zamkowy w Łańcucie. Zwycięzców pozostałych regulaminowych kategorii poznamy podczas gali konkursu, która odbędzie się pod koniec listopada. Nagrodzeni i wyróżnieni otrzymują tablice „Zabytku Zadbanego” do oznakowania obiektów; same zaś zabytki są prezentowane w dedykowanych wynikom konkursu wydawnictwach Narodowego Instytutu Dziedzictwa, przekazywanych właścicielom zabytków i przedstawicielom ogólnopolskiego środowiska konserwatorskiego.
Działania popularyzatorskie
Gmina Olkusz złożyła wniosek do konkursu na początku roku. W kategorii właściwe użytkowanie i stała opieka nad zabytkiem, poza szczegółowym opisem prac ratunkowych i konserwatorskich prowadzonych od dwóch dekad na zamku, brane były także pod uwagę działania popularyzatorskie. Są to m.in turnieje rycerskie organizowane przez Miejski Ośrodek Kultury w Olkuszu, który administruje obiektem, ale także konkursy, wydawnictwa, plenery plastyczne, zloty turystyczne, sesje popularnonaukowe oraz Juromania organizowane przez Stowarzyszenie „Zamek Rabsztyn” we współpracy z partnerami.
Warto dodać, że nagroda w kategorii specjalnej konkursu „Zabytek Zadbany” to nie pierwsze wyróżnienie, jakie otrzymuje Gmina Olkusz za działania w sferze popularyzacji historii i zabytków. W ubiegłym roku „Srebrny Szlak Gwarków Olkuskich” został laureatem konkursu „Wydarzenie Historyczne Roku” w kategorii „Edukacja i multimedia”, a przed dwoma laty projekt „Przystanek Niepodległość. Olkusz 1918 – 2018” także znalazł się w finale tego plebiscytu. Konkurs „Wydarzenie Historyczne Roku” jest organizowany przez Muzeum Historii Polski w Warszawie pod Honorowym Patronatem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.