Od 2010 roku zamek oświęcimski jest siedzibą Muzeum Zamek w Oświęcimiu. Zamek wraz z wieżą, murami obronnymi oraz zabudową wzgórza zamkowego stanowi jeden z ważniejszych zabytków miasta poświadczających jego osiemsetletnie korzenie. Jest miejscem ważnych wydarzeń w historii miasta, spełnia funkcje reprezentacyjne, kulturalne i edukacyjne. Ze względu na brak źródeł, nie wiadomo jak dokładnie wyglądał. Był siedzibą książąt oświęcimskich i gościł w swych murach wielu znamienitych gości:  w roku 1454 r. – Elżbietę Habsburżankę, przyszłą żonę króla Kazimierza Jagiellończyka, w roku 1471 r. – królewską parę: króla Kazimierza Jagiellończyka i jego żonę Elżbietę, oraz ich syna, królewicza Władysława, jadącego do Pragi, gdzie uznano jego prawo do korony czeskiej, w roku 1518 r. przyszłą królową Polski – Bonę Sforza d` Aragona, w roku 1543 r. pierwszą żonę Zygmunta Augusta – Elżbietę Habsburżankę, w roku 1574 r. króla Henryka Walezego – uciekającego z Polski, aby zostać królem Francji. Muzeum Zamek realizuje swoją misję propagowania dziedzictwa historii ziemi oświęcimskiej m.in.: poprzez organizację wydarzeń kulturalnych, prelekcji, spotkań mieszkańców i badaczy historii miasta.