Kościół świętego Klemensa Papieża i Męczennika Zawoja
Zawoja 123, 34-222 Zawoja
Region turystyczny: Beskid Żywiecki i Orawa
tel. +48 539654746
tel. +48 539654748
Pierwszy drewniany kościół wzniesiono w latach 1757–1759 za panowania króla Augusta III i biskupa krakowskiego Andrzeja Załuskiego, przy wsparciu hrabiego Jana Wielopolskiego, poświęcił go w 1759 roku ksiądz infułat Jacek Łopacki. W 1819 roku erygowano parafię, a w 1825 roku biskup tarnowski Grzegorz Tomasz Ziegler konsekrował świątynię.
W latach 1847–1856 wieś i całą Galicję nawiedził głód oraz epidemia tyfusu i cholery. Pierwszy proboszcz ksiądz Marcin Leśniak pomagał mieszkańcom i sprowadzał żywność. Zmarłych chowano na cmentarzu cholerycznym z dala od wsi, przy drodze od Fujaków na Przysłop, dziś stoi tam pamiątkowa kapliczka. Ksiądz Leśniaka zakupił też grunt dla szkoły, założył ogród plebański i uporządkował dokumenty parafialne. W kościele upamiętnienia go tablica.
Obecny kościół wzniesiono w latach 1888–1919 z fundacji arcyksięcia żywieckiego Albrechta Habsburga, projektu jego nadwornego budowniczego Karola Pietschka, z wykorzystaniem materiałów z poprzedniego kościoła. Konsekrowano go w 1919 roku.
To obszerny, drewniany, eklektyczny kościół a cechach budownictwa alpejskiego, zbudowany na planie krzyża łacińskiego, trójnawowy w układzie bazylikowym. Czterokondygnacyjną wieżę słupowo-ramową, przechodzącą stopniowo z kwadratu w ośmiobok, kryje hełm ostrosłupowy. Nad skrzyżowaniem naw znajduje się pozorna kopuła, a nad blaszanym dachem wznoszą się dwie wieżyczki.
Wewnątrz stropy wspierają żeliwne kolumny międzynawowe. Polichromie figuralno-ornamentalne z 1930 roku są dziełem krakowskich artystów Zygmunta i Stanisława Millich oraz Mariana Arczyńskiego. Późnobarokowe wyposażenie to: sześć drewnianych ołtarzy, drewniana ambona i kamienna chrzcielnica z drewnianą pokrywą. W barokowym ołtarzu głównym znajduje się obraz Matki Boskiej Niepokalanie Poczętej. Posadzkę ułożona z marmurowej mozaiki, ławki i konfesjonały są drewniane, okna projektu malarza Witolda Jańczaka wstawiono w 1969 roku.