Facebook link
Jesteś tutaj:
Powrót

Cmentarz wojenny numer 150 Chojnik

Cmentarz wojenny numer 150 Chojnik

Pomnik w kształcie rycerza.
Zabytkowy cmentarz austriacko-rosyjski z czasów pierwszej wojny światowej, znajdujący się we wsi Chojnik, w gminie Gromnik, w powiecie tarnowskim, położony jest bezpośrednio przy drodze wojewódzkiej numer 977 z Grybowa do Tarnowa. Widziany z perspektywy pobliskiego nasypu kolejowego wydaje się najlepiej wkomponowanym w krajobraz przydrożnym cmentarzem wojennym.

To jeden z ponad 400 zachodniogalicyjskich cmentarzy wojennych, zbudowanych przez Oddział Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie. Jego projektantem był Heinrich Scholz, kierownik artystyczny całego VI Okręgu  Tarnowskiego, w którym powstały 63 cmentarze.

Pochowani są na nim żołnierze polegli w maju 1915 roku w bitwie pod Gorlicami. Zwycięskiej ofensywie sprzymierzonych wojsk austriacko-węgierskich i niemieckich, po której odrzucono wojska rosyjskie daleko na wschód. W trzech mogiłach zbiorowych i 26 pojedynczych spoczywa tu 13 żołnierzy armii austro-węgierskiej i 27 żołnierzy armii rosyjskiej. Zidentyfikowano tylko rosyjskiego kaprala Jefima Aleksandra Kozeniuka.

Dwupoziomowy cmentarz zajmuje powierzchnię około 265 metrów kwadratowych. Założono go na dwóch prostokątnych, kamiennych tarasach z podłużnymi wcięciami od południa i od północnych narożników, na stoku wznoszącym się nad drogą. Tarasy oddzielone piaskowcowym murem oporowym łączą kamienne schody. Cmentarz otacza ogrodzenie z żeliwnych sztachet na kamiennej podmurówce. Na środku płotu od strony drogi znajduje się dwuskrzydłowa, żeliwna bramka, do której na dolny taras położony na wysokości drogi, prowadzą rozpoczynające się w rowie betonowe schody obramowane kamiennym murkiem. Na środku cmentarza znajdują się dwa ciągi schodów wiodące na górny poziom. Doprowadzają one do centralnego, kamiennego pomnika, znajdującego się przy tylnej ścianie górnego tarasu. To masywny postument z rzeźbą antycznego hełmu i kamienną tablicą z datą 1914–1915. Heinrich Scholz zaprojektował go ze swoim ulubionym motywem rzeźbiarskim.

Mogiły, trzy zbiorowe i 26 pojedynczych, ułożone są na każdym tarasie w jednym rzędzie równolegle do drogi. Są to betonowe nagrobki w formie trapezowych steli z emaliowanymi tabliczkami. Wieńczą je różne żeliwne krzyże: maltańskie z motywem wieńca laurowego, łacińskie z okrągłą tarczą na przecięciu ramion oraz małe lotaryńskie. Na nagrobkach z krzyżami łacińskimi tabliczki umieszczono na tarczach na przecięciu ramion krzyży, na pozostałych nagrobkach na licach steli.

Po drugiej wojnie światowej cmentarz w naturalny sposób niszczał i porastał roślinnością. Dopiero w latach 90. XX wieku i w 2015 roku przeprowadzono jego remont kapitalny. Dziś jest w bardzo dobrym stanie. Teren porządkowano, wyremontowano mury i pomniki, uzupełniono uszkodzone nagrobki i tabliczki, za cmentarzem wykonano odwodnienie.

Cmentarz znajduje się na Szlaku Słowackich Cmentarzy z pierwszej wojny światowej oraz Szlaku Żołnierskich Nekopolii z pierwszej wojny światowej.


Powiązane treści