Facebook link
Jesteś tutaj:
Powrót

Pustelnia Błogosławionej Salomei w Grodzisku Skała

Pustelnia Błogosławionej Salomei w Grodzisku Skała

Wysoki kamienny obelisk na słoniu, za nim brama z cegły. Dalej kolejna brama w kamiennym ogrodzeniu. Za nią znajduje się jasny niewielki kościół.

Grodzisko 5, 32-043 Grodzisko Region turystyczny: Jura Krakowsko-Częstochowska

tel. +48 124526116
tel. +48 600450334
Górujące nad Doliną Prądnika wapienne wzgórze, znajdujące się w pobliżu miejscowości Skała w Ojcowskim Parku Narodowym, kryje tajemnice sięgające średniowiecza. Znajdziecie tam kompleks niezwykłych zabytków otoczonych kamiennym murem.

Historia Grodziska sięga XIII wieku, kiedy na wzgórzu nad Doliną Prądnika stanął obronny gród Henryka Brodatego. Został on zniszczony w czasie toczących się walk o opiekę nad małoletnim Bolesławem Wstydliwym, a tym samym o krakowski tron. W 1262 roku zamieszkała tu siostra króla Bolesława Wstydliwego Salomea z siostrami klaryskami, dla których wybudowano klasztor i kościół. W XIV wieku klaryski przeniesiono do Krakowa, a opuszczone budynki popadły w ruinę. Odbudowano je w XVII wieku w stylu barokowym przy okazji procesu beatyfikacyjnego Salomei. Grodzisko do XIX wieku było własnością klasztoru. Dziś jest to manierystyczny zespół sakralny z lat 1677–1691, wzorowany na włoskich założeniach, przykład oddziaływania twórczości Lorenza Berniniego. Kompleks składa się z: kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny i błogosławionej Salomei, domu prebendarza, domków modlitwy czyli grot-kaplic i pustelni. Kościół o prostokątnej bryle przypomina budowlę romańską, barokowy jest hełm wieży i obeliski ujmujące ją po bokach, portal i wykrój okien. Wnętrze kryje sklepienie kolebkowe z lunetami i renesansową, stiukową dekoracją kasetonową, poszerzono je sztuczną perspektywą za pomocą zmniejszających się filarów i zagęszczającej się posadzki. Ścianę prezbiterium wypełnia marmurowy ołtarz główny, u góry z obrazem Matki Boskiej autorstwa Franciszka Smuglewicza. Górę okrągłej wieży odbudowano po pożarze w 1939 roku w latach 60. XX wieku. Do prezbiterium przylega murowana Grota Ogrodu Getsemani. Przy kościele w 1642 roku siostry klaryski postawiły kolumnę z figurą błogosławionej Salomei, zniszczoną przez wichurę w 1900 roku. Obecnie stoi na niej figura świętej Klary z początku XX wieku. Przed kościołem zachowały się resztki fosy i wałów średniowiecznego gródka. Kościół otacza ceglano-wapienny mur z barokową półkolistą bramą i trzema mniejszymi. Stoi na nim pięć piaskowcowych posągów członków rodziny Salomei, trzy z nich z XVIII wieku: Henryk Brodaty z żoną świętą Jadwigą Trzebnicką, Bolesław Wstydliwy z żoną błogosławioną Kunegundą i mąż Salomei król Koloman Węgierski. Posąg Henryka Brodatego pochodzi z warsztatu Bartłomieja Berrecciego, włoskiego architekta twórcy wawelskiej kaplicy Zygmuntowskiej. Naprzeciwko kościoła stoi dom prebendarza z XVII wieku, w latach 80. XX wieku przebudowany, dziś wykorzystywany przez ruch oazowy diecezji kieleckiej. Za kościołem widać budynek z trzema domkami modlitwy czyli grotami-kaplicami, dawniej zdobionymi sztucznymi stalaktytami, ze słabo zachowanymi freskami. Przed nimi w 1686 roku ustawiono granitowy obelisk upamiętniający zwycięską bitwę Jana III Sobieskiego pod Wiedniem. Stoi on na grzbiecie słonia wykutego z wapienia, z którego trąby dawniej tryskała woda. Wykonano go na podobieństwo rzymskiego obelisku ze słoniem stojącego przed kościołem Santa Maria Sopra Minerva. Obelisk wieńczony figura Madonny. Pustelnia błogosławionej Salomei to kwadratowy, kamienny domek z XIII wieku, uzupełniony cegłą w XVII wieku, do którego prowadzą kręte schody, zwane stopniami różańcowymi. W trzech salkach zachowały się: ołtarzyk błogosławionej, resztki dekoracji stiukowej, napisów i malowideł Góra Kalwaria i Grób Chrystusa oraz kamienne łóżko.


Powiązane treści