Facebook link
Jesteś tutaj:
Powrót

Kościół Wszystkich Świętych Krościenko nad Dunajcem

Kościół Wszystkich Świętych Krościenko nad Dunajcem

Jasny murowany kościół widziany z boku, z gontowym dachem oraz wysoką, kwadratową wieżą, z wieżyczką z baniastym hełmem i sygnaturką. Dalej nawa i niższe prezbiterium z podporami. Otoczony murem z kamienia, z metalowym niskim płotem na murze. Wokół wysokie drzewa i przebijające bezchmurne niebo.

ul. Rynek, 34-450 Krościenko nad Dunajcem Region turystyczny: Pieniny i Spisz

tel. +48 182623015
Gotycki kościół Wszystkich Świętych w Krościenku nad Dunajcem został wzniesiony z łamanego kamienia w I połowie XIV wieku. Król Jan Olbracht podarował świątyni kamienną chrzcielnicę, a legenda głosi, że fale Dunajca przyniosły tu obraz Matki Bożej, który został umieszczony w ołtarzu. 

Kościół istniał już w 1350 roku, choć był znacznie przesunięty względem dzisiejszego kościoła w kierunku Dunajca i nie posiadał wieży. Kościół z tego okresu był niewielki, miał wymiary 7x6 m, z kwadratowym prezbiterium 4x4 m. Część pierwotnego prezbiterium osunęła się w pierwszej połowie XVI wieku, prawdopodobnie w wyniku podmycia przez rzekę. Do obecnych czasów zachowała się nawa pełniąca dziś funkcję prezbiterium. W 1546 roku kościół został powiększony o obecną nawę. Pozostałością po dawnym prezbiterium jest istniejąca przybudówka (z kryptą grobową pod ówczesnym głównym ołtarzem). W XVII wieku dobudowano wieżę. W pożarze w 1755 r. spłonął dach i drewniane stropy, zaś w 1788 r. uszkodzona została wieża i sufit w nawie. W następnych latach zwieńczono wieżę dachem hełmowym, w kształcie który możemy oglądać do dziś. W 1796 i 1802 na wieży umieszczono dwa dzwony, które niestety zostały zarekwirowane w czasie I wojny światowej.

Ołtarz główny pochodzi z XVIII wieku. Wcześniejszy obraz Matki Boskiej, z XVI wieku, został - według legendy zapisanej w kronice parafialnej - przyniesiony pod kościół przez fale Dunajca, a uległ zniszczeniu ze starości dopiero w 1921 roku. Obecnie w ołtarzu znajduje się obraz Matki Boskiej Różańcowej z XVIII wieku -  niegdysiejszy feretron z rzeźbioną sukienką. Sąsiaduje z nim rokokowe tabernakulum o pofalowanej linii z figurami apostołów Piotra i Pawła.

Na północnej ścianie kościoła można obejrzeć fragmenty niezwykle cennej XIV-wiecznej polichromii przedstawiającej sceny z życia świętej Barbary. Kolejny fragment polichromii, przy ołtarzu głównym, datowany jest na 1490 rok i przedstawia scenę Ukrzyżowania. Sugestywna jest scena wjazdu do Jerozolimy, której mury przypominają fortyfikacje Krakowa. Z kolei na ścianach nawy głównej przedstawiono inne sceny (jest ich 24) począwszy od Zwiastowania, aż po Wniebowzięcie. Co ciekawe, są to nie tylko sceny z życia Chrystusa, czy apokaliptyczne wizje Sądu Ostatecznego, ale też takie, które odzwierciedlały realne problemy lokalnej społeczności. To tak zwana „biblia pauperum”, czyli biblia obrazkowa dla ówczesnych niepiśmiennych parafian. Autorem malowideł, których większość powstała w 1589 roku, jest Jakub Korab z Nowego Targu. Wąsata twarz w dolnym rzędzie, nie łącząca się z przedstawianymi scenami, to prawdopodobnie autoportret malarza.

Na piętnastowiecznej, kamiennej - pokrytej polichromią - chrzcielnicy, podarowanej przez króla Jana Olbrachta w 1493 roku, umieszczono orła jagiellońskiego. Z godłem państwa polskiego sąsiadują herby biskupa krakowskiego i inne rycerskie. 

Warte uwagi są jeszcze stacje Drogi Krzyżowej malowane na desce: barokowe z XVII/XVIII wieku. Witraże wykonano w latach 1964–1966, na milenium chrztu Polski. Jest ich sześć, wszystkie projektował konserwator Edward Kwiatkowski. Kościół otoczony jest starymi drzewami, pomnikami przyrody.


 


Powiązane treści