Boroniówka stara Osada Młynarska Skała
Grodzisko 22, 32-043 Skała
Region turystyczny: Jura Krakowsko-Częstochowska
tel. +48 126263232
tel. +48 501864026
Stara osada młynarska to najstarszy i najcenniejszy zespół młynarski w Dolinie Prądnika, którego historia sięga XV wieku. Początkowo młyn należał do zakonu sióstr klarysek z Grodziska, które w 1816 roku przekazały obiekt osobom prywatnym. Dzisiejsze zabudowania mieszkalne i gospodarcze pochodzą z 1850 roku. Produkcji w tartaku zaprzestano przed drugą wojną światową. Młyn pracował jeszcze po 1945 roku ale tylko na własne potrzeby właścicieli i sąsiadów. Zachowany do dziś obiekt, to przykład drewnianej architektury przemysłowej, wyposażony w oryginalne urządzenia działające do dziś.
Na początku XXI wieku opustoszałe obiekty popadały w ruinę. Nowi właściciele, para architektów, dołożyli starań i przywrócili im dawną świetność. Z pietyzmem odtworzono działające w młynie mechanizmy, zaimpregnowano elementy drewniane, odrestaurowano meble na piętrze młyna i domek młynarza. Kompleks nabrał nowego blasku, a dzięki odpowiednio dobranym detalom sprawia wrażenie zaklętej w czasie enklawy.
Do zwiedzania udostępniony jest nie tylko młyn, który do dziś mieli ziarno, można też obserwować pracę tartaku wodnego na jedną piłę. Miejsce zwiedza się z przewodnikiem przybliżającym historię i pokazującym działanie urządzeń. Bardzo przyjemny jest odpoczynek przy stolikach w cieniu wierzb nad szumiącym strumieniem. Uroku miejscu dodają konewki do podlewania grządek i garnki wiszące na drewnianym płocie. W niewielkiej szklarni można kupić świeże zioła, w izbie spróbować wina z lokalnej winnicy w Krokoszówkach. W chałupie i cukierni można kupić ciasto, kawę, mąkę i przetwory. Są tu prowadzone zajęcia edukacyjne dla dzieci i młodzieży. Warsztaty poruszają tematykę regionalną dotyczącą ekologii, przyrody i rolnictwa, pozwalają poznać ginący zawód młynarza i zajęcia gospodarskie, uczą domowej sztuki kulinarnej i przetwórstwa z wykorzystaniem tradycyjnych produktów spożywczych. Podczas zajęć można na przykład upiec własną chałkę lub chleb w piecu chlebowym z mąki pytlowej, mielonej na kamieniach. Można nauczyć się wycinania ciastek i pierników oraz spróbować lepienia pierogów. Dzieci mogą dotknąć starych urządzeń i popatrzeć na pasące się kozy i owce. W osadzie i dzikim sadzie organizowane są sesje fotograficzne, pikniki, wystawy czy imprezy plenerowe.
Osada jest udostępniona do zwiedzania okazjonalnie w wybrane soboty, niedziele i święta w godzinach 10:00–17:00. Warto wcześniej zadzwonić i umówić się na wizytę. Wstęp na teren osady jest płatny.
Otoczenie Ojcowskiego Parku Narodowego oferuje wiele atrakcji, oprócz widokowych spacerów w zachwycającej scenerii, warto pomyśleć o zwiedzeniu pobliskiego Zamku w Pieskowej Skale, Kaplicy na Wodzie czy Pustelni w Grodzisku.