Facebook link
Jesteś tutaj:
Powrót

Drewniana zabudowa Zakliczyn

Drewniana zabudowa Zakliczyn

Drewniane domy wzdłuż ulicy, z okapami dachów wspartymi na słupach.

32-840 Zakliczyn Region turystyczny: Pogórza

tel. +48 146326460
W mieście, które istniało już w XII wieku, zachował się średniowieczny układ urbanistyczny z okresu lokacji w XVI wieku. Jest tu duży rynek z małomiasteczkową zabudową z XVIII i XIX wieku z drewnianymi domami o ciekawej konstrukcji, stosowanej wyłącznie przez cieśli w Zakliczynie.

To najmniejsze miasto w Małopolsce położone na prawym brzegu Dunajca, liczące około 1700 mieszkańców. Wokół prostokątnego rynku o wymiarach 170 na 100 metrów, drugiego co do wielkości w województwie, oraz przy odchodzących od niego ulicach Mickiewicza, Malczewskiego, Piłsudskiego i Różanej, zachowała się drewniana zabudowa z końca XVIII i początku XIX wieku.

Zakliczyński dom jest drewniany konstrukcji zrębowej, parterowy, ustawiony szczytem do rynku lub drogi. Jego cechą charakterystyczną jest dach naczółkowy o wysuniętych nad chodnik okapach, wsparty na dziewięciu przyściennych słupach stawianych na zewnątrz domu, które przejmują ze ścian ciężar więźby dachowej. W ten sposób dach, pierwotnie gontowy, był niezależny od konstrukcji ścian, co pozwalało na dowolne zmienianie ich układu bez naruszania konstrukcji dachu. Trzy zewnętrzne, ozdobne, słupy tworzą frontowe, tak zwane wysokie podcienia.

Początki takiego budownictwa związane są z lokacją miasta w 1558 roku, gdy mieszkańcy otrzymali wiele przywilejów i działki budowlane, ale w zamian, by nie stracić parceli, musieli w ciągu roku wybudować dom. Zakliczynianie zamiast budować od razu solidne i kosztowne budynki, stawiali je z dachem opartym na słupach i o nietrwałych ścianach, które później można było zmieniać bez budowy całego domu od początku.

Dziś większość domów ma ściany bielone, otynkowane lub oszalowane deskami. Niektóre nowe domy nawiązują do historycznej zabudowy. W najstarszym domu z końca XVIII wieku mieści się Muzeum Grodzkie Pod Wagą z ekspozycją etnograficzną i pamiątkami z czasów II wojny światowej.

Zabytkowa zabudowa Zakliczyna znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej


Powiązane treści