Powrót
Kwatera legionistów na cmentarzu parafialnym Bydlin
Kwatera legionistów na cmentarzu parafialnym Bydlin
Zabytki
ul. Zawadka, 32-310 Bydlin
Region turystyczny: Jura Krakowsko-Częstochowska
Na cmentarzu parafialnym w Bydlinie, po wschodniej stronie Góry Świętego Krzyża, znajduje się duża kwatera legionistów, którzy zginęli w słynnej bitwie pod Krzywopłotami. Pośród 46 poległych żołnierzy Legionów Polskich spoczywa tu między innymi porucznik Stanisław Paderewski, przyrodni brat sławnego pianisty Ignacego Jana Paderewskiego.
Na cmentarzu znajduje się również kwatera wojenna z trzema zbiorowymi mogiłami 284 żołnierzy austro-węgierskich i rosyjskich. Powyżej, po drugiej stronie drogi, na zalesionym wzgórzu wznoszą się ruiny niewielkiego zamku, wokół którego widoczne są pozostałości okopów. Kwatera założona jest na planie prostokąta i ogrodzona kamiennym, balustradowym ogrodzeniem. Główny element urządzenia kwatery stanowi kamienny pomnik w formie postumentu zwieńczonego wysokim krzyżem łacińskim. U podstawy krzyża znajdują się motywy rzeźbiarskie przedstawiające elementy wyposażenia wojskowego: czapka, skrzyżowane szable, szynel żołnierski. Na frontowej ścianie postumentu umieszczone są płaskorzeźby przedstawiające: tarcze herbową z orłem w koronie oraz dwie skrzyżowane chorągwie na drzewcach. Bitwa pod Krzywopłotami, nazwana przez marszałka Józefa Piłsudskiego „legionowymi Termopilami”, rozegrała się w dniach 17 – 19 listopada 1914 roku. Wzięli w niej udział żołnierze 4. i 6. batalionu 1. Pułku Piechoty Legionów (przyszłej I Brygady Legionów Polskich uformowanej 19 grudnia 1914 r.) wspierani przez artylerię. W bitwie poległo 46 legionistów, między innymi porucznik Stanisław Paderewski, brat przyrodni Ignacego Paderewskiego. Żołnierzy poległych w krwawej bitwie pod Krzywopłotami pochowano w zbiorowej mogile na cmentarzu w Bydlinie. Kilka lat później – by pamięć o niej nie zgasła przez pokolenia – postawiono tu okazały siedmiometrowy krzyż z piaskowca wraz z tablicami, na których umieszczone zostały nazwiska poległych oraz wersy żołnierskiej modlitwy.