Facebook link
Jesteś tutaj:
Powrót

Kościół świętego Marcina Podwilk

Kościół świętego Marcina Podwilk

Duży, murowany kościół z wieżą. Elewacja biało-szara. Świątynię otacza murowano-metalowe ogrodzenie. Po prawej stronie stoi murowany budynek. Po lewej stronie wieżę kościoła przysłania duże drzewo.

Podwilk 289, 34-722 Podwilk Region turystyczny: Beskid Żywiecki i Orawa

tel. +48 780050801
Kościół w Podwilku jest pierwszą, murowaną świątynią na polskiej Orawie. Stoi na miejscu wcześniejszego drewnianego kościoła, który niestety nie przetrwał do naszych czasów. 

Kościół świętego Marcina w Podwilku z 1767 roku to imponująca, eksponowana na wzniesieniu budowla z wieżą nakrytą baniastym hełmem. Część dla duchownych, czyli prezbiterium, zamyka półkolista, dostawiona do budynku apsyda. Podobnie jak powstały dwa lata później kościół w Lipnicy Wielkiej, ma styl określany mianem baroku prowincji górnowęgierskiej. Trzeba bowiem wspomnieć, że do 1918 roku wieś należała do Węgier, a w latach 1939–1945 do Słowacji.

W 1771 roku Maria Teresa, królowa Czech i Węgier, wydała rozporządzenie, według którego wszystkie kościoły miały posiadać „plan typowy”, w jednym z trzech wariantów: kościół na planie centralnym lub jeden z dwu planów kościołów jednonawowych, bez kaplic bocznych, z jednowieżowymi fasadami. Ekspresję dzieła podkreślają jednak baniaste hełmy wieży i sygnaturki, nadające budowli barokowy charakter, a także artykułowane arkadami wnętrze.

We wnętrzu zachowała się część dawnego wyposażenia świątyni, m.in. ambona z płaskorzeźbą wyobrażającą postać świętego Jana Chrzciciela, ołtarz boczny i dwa konfesjonały w stylu rokoko. Cenna płaskorzeźba stiukowa, umieszczona nad drzwiami do zakrystii, przedstawia świętego Wendeliona. Na wieży, wśród dzwonów z okresu międzywojennego, wisi dzwon półmetrowej średnicy pochodzący z 1702 roku.

Pierwszy kościół w Podwilku został prawdopodobnie ufundowany w 1659 roku przez Feliksa Wilczka. Była to świątynia drewniana z ołtarzem z obrazami świętego Marcina oraz świętego Pawła Apostoła. Późniejsza właścicielka tych ziem przekazała kościół wraz z gruntami na rzecz fary luterańskiej. Sołtys Stanisław Wilczek zeznał specjalnej komisji kościelno-królewskiej, że na terenie osady zamieszkuje aż 779 katolików i tylko 12 luteran, a mimo to katolicy ponoszą koszty naprawy plebanii i kościoła. Na dokładkę luterański pastor nie pozwalał im na odprawianie w niej nabożeństw katolickich.  Po odjeździe komisji sołtysów spotkała zemsta. Zostali porwani na orawski zamek, tam krępowani, bici i głodzeni.

W 1660 roku orawczański pleban Wojciech Zagórski zajął kościół w Podwilku w wyniku brawurowej akcji, którą przeprowadził sołtys Stanisław Wilczek z pomocą katolików z Sidziny i Spytkowic. Samodzielna rzymskokatolicka parafia pod wezwaniem świętego Marcina w Podwilku powstała w 1687 roku i objęła okoliczne wsie. Wdzięczny Wojciech Wilczek ufundował kopię wizerunku Matki Boskiej Częstochowskiej, na którym w dolnej partii umieścił wizerunek swój i małżonki. Obraz zaginął niestety podczas drugiej wojny światowej. Jest wpisany na listę utraconych dzieł sztuki Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Podobno obraz wywiózł w 1945 roku wraz z kronikami i metrykami kościelnymi słowacki proboszcz ksiądz Paweł Sopko. 


Powiązane treści