Facebook link
Jesteś tutaj:
Powrót

Pomnik i Kopiec Jana Henryka Dąbrowskiego Pierzchów

Pomnik i Kopiec Jana Henryka Dąbrowskiego Pierzchów

Tablica pamiątkowa generała Dąbrowskiego
W Pierzchowie, w gminie Gdów, znajduje się miejsce upamiętniające bohatera narodowego – generała Jana Henryka Dąbrowskiego, jednego z dowódców powstania kościuszkowskiego, późniejszego twórcy i Naczelnika Legionów Polskich we Włoszech, o którym do dziś śpiewamy w hymnie Polski – Mazurku Dąbrowskiego.

W dworze w Pierzchowie, malowniczo położonym na wysokiej terasie rzeki Raby, otoczonym ogrodem i polami, w 1755 roku urodził się Jan Henryk Dąbrowski. Stary dwór rozebrano przed 1846 rokiem, nie zachowały się też ślady dworskiego sadu, a Raba zmieniła koryto i nie obmywa już podstawy terasy.

W 1872 roku, w miejscu nieistniejącego dworu rodziny Dąbrowskich, ustawiono pomnik generała Jana Henryka Dąbrowskiego. Było to w ramach obchodów 75. rocznicy utworzenia Legionów Polskich oraz 54. rocznicy śmierci Dąbrowskiego, dzięki staraniom generała Ignacego Kruszewskiego i kilku innych osób. Prosty, obelisk wysokości 8,5 metra ustawiony na cokole, wykonał z piaskowca pińczowskiego krakowski kamieniarz Edward Stehlik. Jego frontową ścianę zdobi szlachecki herb Dąbrowskich, na ścianie wschodniej znajduje się fragment Mazurka Dąbrowskiego, a szczyt wieńczy kompozycja – czako ułańskie, szabla, rulon map wojskowych, wieniec laurowy, ładownica z orłem i Krzyż Legii Honorowej. Na drugiej ścianie, pod herbami Korony i Litwy, wyryto wersy z Mazurka Dąbrowskiego. Pomnik otaczają słupki połączone łańcuchami oraz żelazne ogrodzenie.

W pobliżu pomnika okoliczni mieszkańcy usypali kopiec, który po zniszczeniu w czasie drugiej wojny światowej, odbudowano dzięki staraniom Małopolskiego Oddziału Stowarzyszenia Miłośników Tradycji Mazurka Dąbrowskiego, Wojska Polskiego oraz gminy Gdów. 15 czerwca 1996 roku wmurowano kamień węgielny. W fundamencie kopca umieszczono metalowy pojemnik wykonany z łuski pocisku artyleryjskiego, w którym złożono akt erekcyjny i dokumenty związane z historią kopca. Kopiec usypali żołnierze Trzeciego Pułk Saperów z Dębicy. Złożono w nim ziemię z miejsc pobytu generała i innych miejsc pamięci narodowej. Współczesny kopiec ma 7 metrów wysokości, 21 metrów średnicy u podstawy i obwód 66 metrów. Kopiec obsiano trawą, wykonano i utwardzono serpentynową ścieżkę na szczyt, na którym umieszczono obelisk wysokości 1,5 metra z wykutym napisem – Jeszcze Polska nie umarła kiedy my żyjemy. Pomnik otaczają żeliwne, ozdobne słupki połączone łańcuchami. Kopiec poświęcono w 1997 roku w 200. rocznicę powstania Mazurka Dąbrowskiego. W 2005 roku w 250. rocznicę urodzin generała Dąbrowskiego w jego podstawę wmurowano tablicę pamiątkową, a w 2012 roku tablicę upamiętniającą inicjatora budowy profesora Bielenina.

Pomnikiem i kopcem opiekuje się młodzież z miejscowej jest Szkoły Podstawowej imienia Dąbrowskiego, która jest ośrodkiem tradycji Mazurka Dąbrowskiego i Legionów. Jej chlubą jest też Izba Pamięci ze zbiorem pamiątek, w tym kolekcją urn, w których przywieziono ziemię do kopca.


Powiązane treści