Facebook link
Jesteś tutaj:
Powrót

Cmentarz żydowski Dąbrowa Tarnowska

Cmentarz żydowski Dąbrowa Tarnowska

Kilkanaście niskich kamiennych macew. Wokół trawa, z tyłu drzewa bez liści. W tle widoczne zabudowania.

ul. Berka Joselewicza 9, 33-200 Dąbrowa Tarnowska Region turystyczny: Tarnów i okolice

Cmentarz założono na przełomie XVII i XVIII wieku. Do dziś zachowało się na nim około dwustu nagrobków, w tym grób Ajzyka Sterna, fundatora dąbrowskiej synagogi, ohel (grobowiec), w którym pochowano dąbrowskich cadyków. Jest tu także grób rodziny Rothów, utrzymujących ostatnią w latach powojennych czynną w Małopolsce izbę modlitewną przy ulicy Daszyńskiego w Dąbrowie.

Cmentarz żydowski w Dąbrowie Tarnowskiej został założony na przełomie XVII-XVIII wieku u zbiegu obecnych ulic Warszawskiej i Berka Joselewicza. Podczas II wojny światowej Niemcy zdewastowali nekropolię. Usunięto z niej niemal wszystkie nagrobki, które ułożono na dziedzińcu miejscowego gimnazjum, zajętego wówczas przez Wehrmacht. Część z nich wykorzystano do umocnienia brzegów rzeki Breń. Wielu macew z cmentarza użyto do brukowania przejścia na środku rynku. Służyły również do utwardzenia chodników w Oleśnie. Część zakopano w Szarwarku oraz koło potoku Młynówka zwanego też Szarwarczanką, tuż za obecnym pawilonem sportowym Miejsko-Ludowego Klubu Sportowego Dąbrovia. Po zakończeniu działań wojennych część płyt przywieziono z powrotem na cmentarz. Część z nich została jednak zasypana, a z czasem zarosła mchem i trawą. Do dziś przetrwało jednak około 150-200 nagrobków, w różnym stanie zachowania.

Obszar cmentarza zajmuje płaski plac o powierzchni 2,4 hektara. Leży w spokojnym, zacienionym drzewami miejscu, na którym wyróżnia się sześć dębów uznanych za pomniki przyrody. Przy wejściu znajduje się niewielki ohel, w którym pochowani zostali cadycy. Na ich grobach ustawiono współczesne macewy.

W centrum cmentarza znajdują się zbiorowe mogiły 800 Żydów zamordowanych podczas wojny przez Niemców. O tych tragicznych wydarzeniach przypominają dwa pomniki. Jeden w latach 90. XX wieku ustawiła Fundacja Reichberg-Rothowie. Drugi pomnik został ufundowany przez Kongregację Wyznania Mojżeszowego w Tarnowie.

Ostatni pogrzeb na cmentarzu odbył się 30 sierpnia 2005 roku. Pochowano wówczas adwokata Marcelego Wajsbarda.


Powiązane treści