Już Jan Długosz w kronikach wspomniał o parafii w Zbyszycach istniejącej w XIII wieku. Wtedy też stanął drewniany, gotycki kościółek. W XV wieku na jego miejscu zbudowano murowany, ale budowla do dziś w dużym stopniu zachowała pierwotny obronny charakter.

Chociaż pierwszy drewniany kościół zbudowany został już w 1242 roku, do dziś zachował się nagrobek rycerza Bartłomieja Kempińskiego z 1294 roku, którego rodzina władała wsią do XVI wieku. Fundatorem murowanego kościoła w pierwszej połowie XV wieku był Mikołaj Kępiński, natomiast świątynię konsekrował w 1447 roku biskup krakowski Zbigniew Oleśnicki. W latach 1565–1596 budowla pełniła funkcję zboru ariańskiego, od 1597 roku jest kościołem katolickim. Kościół odnawiano w XVIII wieku i wzniesiono drewnianą dzwonnicę. Od 1991 roku parafię prowadzoną ojcowie ze Zgromadzenia Ducha Świętego, zwani Duchaczami. W 2003 roku pożar zniszczył dzwonnicę, drewniany dach i polichromowany strop nad nawą, prowadzone są w nim prace konserwatorskie.

Gotycka świątynia o charakterze obronnym wzniesiona została łamanego kamienia, jest otynkowana, wzmocniona szkarpami i otoczona drewnianym gzymsem z XVIII wieku. Kościół, kryty gontowym dachem dwuspadowym z barokową wieżyczką-sygnaturką, składa się z kwadratowej nawy oraz węższego i niższego prezbiterium z trójboczną absydą i zakrystią. Do wnętrza prowadzą dwa gotyckie portale, zachowały się otwory strzelnicze i ostrołukowe okna. Prezbiterium kryje gotyckie, dwuprzęsłowe sklepienie krzyżowo-żebrowe z XV wieku ze zwornikami i wspornikami zdobionymi kamiennymi herbami fundatorów. W nawie strop jest płaski, w zakrystii sklepienie kolebkowe. Wnętrze zdobi figuralno-ornamentalna neobarokowa polichromia z drugiej połowy XIX wieku, pod nią odsłonięte fragmenty renesansowe z przełomu XVI i XVII wieku, częściowo zniszczone przez pożar w 2003 roku. W lunecie sklepienia zachowała się cenna, renesansowa polichromia z 1641 roku, przedstawiająca pustelnika świętego Świerada z Tropia. Przy gotyckim portalu znajduje się płyta nagrobna fundatora kościoła Mikołaja Kępińskiego z XV wieku. Cennym przykładem późnogotyckiego snycerstwa są stalle z przełomu XV i XVI wieku. Z pierwotnego wystroju pochodzą polichromie w dwóch unikalnych niszach ołtarzowych. Bogate barokowe i rokokowe wyposażenie wnętrza z XVII i XVIII wieku to: ołtarz główny z obrazem świętego Bartłomieja, ołtarze boczne, ambona oraz kamienna chrzcielnica z pokrywą zdobioną snycerką na gotyckiej podstawie z XV wieku, kamienne kropielnice, konfesjonał oraz liczne obrazy i rzeźby. Na ścianach nawy umieszczono Drogę Krzyżową z XIX wieku.

Kościół otacza kamienny mur z XVIII wieku z bramką z dwóch postumentów zwieńczonych ceramicznymi wazonami.