Pomnik Barbary Tarnowskiej w Bazylice Narodzenia Najświętszej Maryi Panny Tarnów
Plac Katedralny 5, 33-100 Tarnów
Region turystyczny: Tarnów i okolice
Początkowo pomnik znajdował się w prezbiterium, skąd został przeniesiony do bocznej kaplicy Rozesłania Apostołów, ufundowanej w 1415 roku przez Jana i Spytka z Tarnowa. Na miejscu pomnika Barbary Tarnowskiej, zmarłej w 1521 roku pierwszej żony hetmana Jana Amora Tarnowskiego, postawiono pomnik hetmana zmarłego w 1561 roku.
To wiszący nagrobek przyścienny, wzorowany na motywach frontonu greckiej świątyni, o niezwykle szlachetnych propozycjach i subtelnej architekturze. Wykonano go z piaskowca z elementami z czerwonego marmuru w pilastrach, podstawie, tumbie, belkowaniu i tympanonie.
Pomnik tworzy wysoka, kwadratowa nisza ścienna, ujęta po bokach pilastrami, czyli płaskimi filarami z belkowaniem. Znajduje się w niej tumba z tablicą inskrypcyjną, a na niej sarkofag z posągiem zmarłej. W tle niszy widać trzy marmurowe medaliony przedstawiające Madonnę z Dzieciątkiem oraz herby, Leliwę Tarnowskich i Topór Tęczyńskich. Całość wieńczy trójkątny przyczółek. Pomnik wsparty jest na konsolach zakończonych motywem liści akantu i dwiema esownicami. Umieszczony w pomniku kamienny posąg przedstawia pełnoplastyczną postać kobiety we śnie, leżącą w eleganckiej, swobodnej pozie, z głową wspartą na prawej ręce spoczywającej na poduszce.
Renesansowy pomnik nagrobny jest dziełem z pracowni Bartłomieja Berecciego, przekomponowanym przez włoskiego architekta i rzeźbiarza Jan Marię Il Mosca, zwanego Padovano. Fundatorem był kasztelan krakowski Jan Tarnowski, późniejszy hetman od 1536 roku, co sprawia, że pomnik datowany jest na lata 1521–1536.