Fort został zlokalizowany na wzgórzu Rajsko (obecnie dzielnica Swoszowice), najwyższym w okolicy (349 metrów nad poziomem morza). Dzięki temu był to znakomity punkt obserwacyjny nie tylko samego Krakowa, lecz przede wszystkim kierunku południowo-wschodniego.

Fort Rajsko był jednym z pierwszych fortów, przy budowie których zastosowano na wielką skalę beton. Posłużył on do odlewania monolitycznych brył koszar, schronów głównych i kaponier. Cegłę wykorzystano tutaj tylko pomocniczo, na przykład do wykonania murów oporowych.

Fort był kluczowym obiektem południowo-wschodniego narożnika twierdzy – jego zdobycie lub zniszczenie umożliwiało atak na grupę fortów Kosocice oraz Prokocim. Dlatego też w grudniu 1914 roku artyleria rosyjska najsilniej ostrzeliwała właśnie ten obiekt. Rosjanie nie dysponowali jednak ciężkimi działami, dlatego też fort wyszedł z walki praktycznie bez szkód. W forcie stacjonowało ponad 500 żołnierzy, którzy mieli do dyspozycji aż 24 stanowiska artyleryjskie i 3 kaponiery. 

Od czasów międzywojennych przez kilka dekad fort pełnił funkcje magazynowe. Od kilkunastu lat jest niezagospodarowany.

Dzieło obronne stanowi dziś najcenniejszy zespół zieleni twierdzy i jest widoczny z ponad 40 kilometrów. To jeden z najpiękniej położonych fortów Krakowa.