Facebook link
Jesteś tutaj:
Powrót

Chata Kocjana Rabsztyn

Chata Kocjana Rabsztyn

Wiejska chata Kocjana o białych ścianach i gontowym dachu w Rabsztynie.

Rabsztyn 20, 32-300 Rabsztyn Region turystyczny: Jura Krakowsko-Częstochowska

tel. +48 324943966
tel. +48 327065231
Wybitny konstruktor szybowców Antoni Kocjan urodził się dnia 12 sierpnia 1902 roku w chacie we wsi Skalskie, dziś na terenie Olkusza. W 2004 roku jego rodzinny dom rozebrano i przeniesiono w pobliże zamku w Rabsztynie, wznoszącego się na skale w Jurze Krakowsko-Częstochowskiej.

Antoni Kocjan był człowiekiem niezwykłym, wybitnym przedwojennym konstruktorem szybowców. W 1932 roku został głównym konstruktorem Warsztatów Szybowcowych na Polu Mokotowskim w Warszawie. Spośród wszystkich 1400 szybowców zbudowanych w Polsce w latach 30. XX wieku, ponad połowa była jego konstrukcji. Były to szybowce: Wrona, Komar, Czajka, Sroka, Sokół, Mewa i Orlik oraz motoszybowiec Bąk. Na szybowcach Kocjana ustanowiono 40 krajowych rekordów szybowcowych i rekordy międzynarodowe. Orlik w 1939 roku zajął drugie miejsce w konkursie na szybowiec Letnich Igrzysk Olimpijskich 1940 roku, a w latach 1948–1949 również na Orliku ustanowiono światowy rekord wysokości 9600 metrów. Na motoszybowcu Bąk ustanowiono dwa rekordy międzynarodowe.

W czasie wojny Kocjan kierował wywiadem lotniczym Związku Walki Zbrojnej, następnie Armii Krajowej. Mówi się o nim, że był – człowiekiem, który wygrał wojnę – gdyż odkrył tajemnice niemieckiej broni V1 oraz V2, i doprowadził do zbombardowania przez aliantów niemieckiego poligonu doświadczalnego i fabryki rakiet w Peenemunde na wyspie Uznam, co opóźniło produkcję broni i miało ogromny wpływ na przebieg wojny. Antoni Kocjan brał aktywny udział w ruchu oporu, produkcji broni, a w podziemiach warsztatów szybowcowych prowadził tajną drukarnię. W 1944 roku w Warszawie został aresztowany i po torturach rozstrzelany z grupą więźniów Pawiaka. Jego grobu nie odnaleziono.

Dziś w drewnianej, rodzinnej chałupie Kocjana z 1862 roku, znajduje się punkt informacji turystycznej Miejskiego Ośrodka Kultury w Olkuszu i muzeum. Główna ekspozycja poświęcona jest konstruktorowi. Pokazano na niej pamiątki, zdjęcia i dokumenty związane z działalnością Antoniego Kocjana oraz oryginalne fragmenty motoszybowca Bąk i modele szybowców.

W kilku izbach urządzono wystawę etnograficzną, na której zgromadzono sprzęty gospodarstwa domowego z początku XX wieku. Organizowane są tu warsztaty sztuki ludowej, rzemiosła i warsztaty kulinarne.


Powiązane treści