Facebook link
Jesteś tutaj:
Powrót

Kościół Wszystkich Świętych Ptaszkowa

Kościół Wszystkich Świętych Ptaszkowa

Widok na kamienną dzwonnicę i drewniany kościół za odrodzeniem.

Ptaszkowa 91, 33-333 Ptaszkowa Region turystyczny: Beskid Sądecki i Niski

tel. +48 184451778
Budowniczym drewnianej, gotyckiej świątyni w 1555 roku był cieśla Jan Joachim Kukla z Grybowa.

Ptaszkowa, jedna z najstarszych miejscowości w regionie, przywilej lokacyjny otrzymała od królowej Jadwigi w 1336 roku, lecz wieś wtedy nie powstała. Nowy akt lokacji wydał Kazimierz Wielki w 1359 roku. Przewidywał on budowę kościoła i erygowanie parafii, ale świątynię wzniesiono dopiero w 1555 roku, choć kaplica mogła powstać wcześniej. Wtedy też wieś stała się parafią, w 1618 roku włączono ją do parafii grybowskiej, ponownie erygowano w 1770 roku, zniesiono w 1721 roku i przydzielono do Grybowa. W 1776 roku kościół był w złym stanie, ale gruntowny remont przeprowadzono dopiero w latach 1880–1883, rozebrano sobótki, zmieniono oszalowanie deskami, dach pokryto blachą, podniesiono wieżę i przekształcono sygnaturkę. W latach 1911–2016 był to kościół parafialny, obecnie jest kościołem pomocniczym.

Obecny wygląd świątyni pochodzi z rozbudowy w 1929 roku, projektu Zdzisława Mączeńskiego. Obejmowała ona podział korpusu na dwie części, jego rozsuwające i przesunięcie prezbiterium. Między dwie części wstawiono transept czyli poprzeczną nawę z dwoma kaplicami, co nadało budowli formę krzyża. W 2013 roku kościół podpalono, na szczęście pożar szybko ugaszono.

To kościół drewniany konstrukcji zrębowej, orientowany, jednonawowy z poprzecznym transeptem z kaplicami, wieżą słupowo-ramową o pochyłych ścianach i kruchtą w przyziemiu oraz trójbocznie zamkniętym prezbiterium z zakrystią i przedsionkiem. Jednokalenicowy dachy kryty jest blachą, ściany oszalowane pionowymi deskami. Wieżę z zabudowanymi podcieniami i pięterkiem z dzwonami, kryje cebulasty hełm z latarnią.

Prezbiterium kryje strop płaski, nawę z zaskrzynieniami, transept pozorne sklepienie kopulaste wsparte na słupach. Ściany zdobi secesyjna polichromia figuralno-ornamentalna, dzieło Józefa Edwarda Dutkiewicza z lat 1929–1932. W kruchcie zachowały się fragmenty polichromii z 1776 roku o ludowym charakterze i patronowych z XVI wieku oraz nowe wykonane przez Dutkiewicza. Najcenniejszym zabytkiem jest gotycka rzeźba Matki Boskiej z Dzieciątkiem z około 1420 roku, od trzymanego przez Maryję kwiatu nazywana też Madonną ze słonecznikiem, znajdująca się w złocistej wnęce w ołtarzu bocznym. Cenna jest gotycka płaskorzeźba Wita Stwosza Modlitwa w Ogrójcu z około 1490 roku. W późnobarokowym ołtarzu głównym z 1864 roku, z elementami z XVII i XVIII wieku, mieści się cudowny obraz Matki Bożej Radosnej z 1734 roku, zasłaniany obrazem Wszystkich Świętych. Uwagę zwracają: kamienna, renesansowa chrzcielnica z 1506 roku, wczesnobarokowe ołtarze boczne z rokokowymi detalami z połowy XVII wieku, dwa krucyfiksy z XVIII wieku, rokokowy feretron w wieży z figurą Najświętszej Marii Panny z XVIII wieku oraz obrazy z XVII i XVIII wieku. Rokokowe ławki, ambona i konfesjonały z 1777 roku są bogato zdobione i polichromowane. Organy z przełomu XIX i XX wieku to dzieło organomistrza Tomasza Falla.

Kościół stoi wśród wysokich drzew, otacza go drewniane ogrodzenie z 1957 roku, z bramkami krytymi gontowymi daszkami. Obok wznosi się kamienna dzwonnica projektu Zdzisława Mączeńskiego z 1930 roku, na której dzwony zawieszono w 1959 roku.

W nowym kościele znajduje się Muzeum Parafialne, w którym można obejrzeć oryginalne zabytki – rzeźbę Modlitwa w Ogrojcu Wita Stwosza i Madonnę ze słonecznikiem.


Powiązane treści