Trasy i szlaki rowerowe Małopolski

W Małopolsce aktualnie dostępne jest ponad 1000 km infrastruktury rowerowej o bardzo dobrym standardzie, którą tworzą głównie trasy VeloMałopolska oraz trasy takie jak: polski odcinek Szlaku Wokół Tatr, Trasa wokół Jeziora Czorsztyńskiego czy VeloKrynica, z tego:

• 53% poprowadzono po drogach odseparowanych od ruchu samochodowego,
• 31% po asfaltowych drogach lokalnych o uspokojonym ruchu, 
• 16% drogi szutrowe.

Dodatkowo w Małopolsce dostępnych jest ok. 3000 km szlaków rowerowych o różnym poziomie trudności, najbardziej znane to m.in. Szlaku Wokół Tatr, Szlak Orlich Gniazd, Szlak Wód Mineralnych czy Rowerowy Szlak Doliny Karpia.

W Małopolsce funkcjonuje dobrze rozwinięta infrastruktura do kolarstwa górskiego - MTB, w tym jej ekstremalnych odmian Enduro i Downhill. 

• 9 bikeparków/sieci singletrack: Bike Park Kasina, Bike Park Kluszkowce, Bike Park Mosorny Groń wraz Babia Góra Trails, Bike Park Słotwiny Arena, PKL Palenica/Szczawnica Bike Parks, Gorlickie Ścieżki, Myślenice Singletracks, Rabka Trails, Bike Park Marcinka (Tarnów)
• już ponad 45 torów pumptrack
• zagłębia górskich szlaków rowerowych np. trasy rowerowe MTB w Krynicy - Zdrój (powstałe w ramach działań samorządów).

Projekt VeloMałopolska 

VeloMałopolska to olbrzymi projekt rowerowy składający się z ośmiu tras, które przebiegać mają przez każdy region województwa i połączyć największe miasta. Osiem tras to: Wiślana Trasa Rowerowa, VeloDunajec, VeloMetropolis/EuroVelo4, VeloNatura/EuroVelo 11, VeloPrądnik, VeloRaba, VeloRudawa, VeloSkawa.

W ramach samej zintegrowanej sieci tras rowerowych VeloMałopolska przejezdnych jest już ok 670 km, docelowo planowanych jest 1 000 km, z tego:

• 520 km wybudowało Województwo Małopolskie - Zarząd Dróg Wojewódzkich w Krakowie, pozostałe odcinki wybudowały gminy, przez których teren przebiegają trasy,
• Przy trasach VeloMałopolska budowanych przez ZDW powstały Miejsca Obsługi Rowerzystów (MOR) – aktualnie jest ich 27. Pozostałych wiat zapewniających miejsce odpoczynku dla rowerzystów przy trasach jest ponad 100. 
• Ponad 225 obiektów z przyznanym certyfikatem Miejsca Przyjaznego Rowerzystom (MPR) w Małopolsce.

Najbardziej zaawansowane w budowie są następujące trasy VeloMałopolska:

• VeloDunajec: oddane do użytku 206 km z planowanych 240 km
• VeloMetrpolis (małopolski odcinek EuroVelo4) samodzielne odcinki: oddane do użytku 90 km z planowanych 90 km
• Wiślana Trasa Rowerowa: oddane do użytku 223 km z planowanych 230 km
• VeloRaba: 50 km z planowanych 130 km
• VeloNatura (małopolski odcinek EuroVelo11) samodzielne odcinki: 92 km z planowanych 115 km

Wyjaśnienie do statystyk

Liczby przedstawiają informacje na temat tras z projektu VeloMałopolska oraz tras VeloCzorsztyn, VeloKrynica i polskiego odcinka Szlaku Wokół Tatr - łącznie, prezentowanych na mapie bit.ly/velomalopolska. W statystykach podliczone jest to, co istotne z punktu widzenia rowerzysty rekreacyjnego i sieci rozwoju sieci VeloMałopolska, bez wliczania czysto komunikacyjnych ciągów w dużych miastach takich jak Kraków czy Tarnów. Zsumowane kilometry nie mają rozróżniania na poszczególnych inwestorów czy granice administracyjne/samorządowe. 

Krótkie omówienie statystyk

Jak widać na powyższych wykresach z tych nadających się do jazdy odcinków, ponad połowa (53%, 550 km) to odseparowane, szerokie i asfaltowe drogi rowerowe, 17% (170 km) to odcinki również bez ruchu samochodowego, ale o nawierzchni szutrowej/z kostki. Odcinków, w którym trasy zostały poprowadzone po drogach publicznych o niskim natężeniu ruchu samochodowego jest 320 km (30%). 

W tabeli znajduje się podsumowanie kilometrażu odcinków, które aktualnie są w budowie, a daty ich oddania do użytku zaplanowano na rok 2024 (łącznie ok. 12 km).

Ważna uwaga, znacząca część tras, które powstają poza projektem VeloMałopolska, będą go bardzo dobrze uzupełniać. Bardzo dobra infrastruktura powstała np. w sąsiedztwie Wiślanej Trasy Rowerowej (nad Kanałem Łączany w gminie Skawina) czy obok planowanych dopiero odcinków VeloRaba (ścieżka nad Zatoką Zakliczyńską). Odcinki, które są obecnie na etapie opracowania dokumentacji projektowych i zbierania pozwoleń na budowę (z datami zakończenia tego etapu w 2022/2023 roku), jest ok. 160 km. Ich budowa oraz reszta z tych zaplanowanych na późniejsze lata odcinków Velo Małopolska (ponad 110 km), czeka na nowy okres finansowania z Unii Europejskiej zaplanowany na lata 2021-2027.

Pozostałe ważne liczby

• 40 - ilość gotowych, większy i mniejszych obiektów mostowych przeznaczonych tylko dla ruchu pieszo-rowerowego wybudowanych / zaadaptowanych na potrzeby ruchu rowerowego

• 2 - ilość aktualnie budowanych dużych kładek pieszo-rowerowych

• 3000 - ilość kilometrów rekomendowanych szlaków rowerowych

Mapa prezentująca postęp prac oraz rodzaj nawierzchni 

Czym jest pumptrack?

Pumptrack to zamknięty, owalny tor składający się z ciasnych zakrętów i muld, zazwyczaj o konstrukcji ziemnej pokrytej nawierzchnią asfaltową lub gruntowo-utwardzoną.

Istnieją również pumptracki modułowe, które są zazwyczaj złożone z gotowych elementów z tworzywa bądź stali. Tego rodzaju konstrukcje przenośne często goszczą na małopolskich imprezach rowerowych spod szyldu Joyride oraz MałopolskaTour.

Po pumptracku  rowerzysta może poruszać się w zasadzie bez konieczności pedałowania. "Wciskając" za pomocą ramion i nóg rower na hopkach (stąd nazywa się to “pompowaniem”) oraz wykorzystując siłę ciężkości i odśrodkową nabiera się prędkości, która pozwala na pokonanie okręgu. Z okrążenia na okrążenie można nabrać naprawdę całkiem niezłego pędu - wtedy wyzwaniem bywa nawet utrzymanie się na torze. Dlatego jeżdżąc na pumptrackach, pamiętajcie o dobrze założonym kasku (wszyscy) i ewentualnie ochraniaczach (początkujący).

Na tor pumptrackowy można wybrać się w zasadzie każdym typem roweru, bo nawet dziecięce biegówki dają tu radę, ale optymalną zabawę osiąga się na rowerach bmx lub mtb. Polecamy spróbować takiej jazdy każdemu, bo choć patrząc na takie treningi z boku, łatwo pomyśleć, że są one spokojne, to jednak odpowiednio się przykładając, można się naprawdę zmęczyć, a przy okazji poprawić kondycję, równowagę i umiejętności szybkiej jazdy po podobnych przeszkodach już na tych naturalnych lub przygotowanych ścieżkach typu flow/singletrack.

Oczywiście wszystkie tory o gładkiej nawierzchni (asfalt/tworzywo) nadają się również do zabawy dla rolkarzy, deskorolkarzy czy hulajnóg. Najdziwniejszą zabawą, jaką widziałem na tych torach były wyścig zdalnie sterowanych aut RC, więc ogranicza nas tylko własna inwencja.

Pumptracki w Małopolsce

Pierwsze pumptracki w Małopolsce powstały około roku 2012 w Kalwarii Zebrzydowskiej i Myślenicach. Były to obiekty ziemne. Największym asfaltowym pumptrackiem pozostaje obiekt wybudowany w 2015 roku w Nowym Sączu, składający się z aż 4 torów. W ramach budowy toru do kolarstwa górskiego dla Igrzysk Europejskich 2023 wyrósł mu jednak poważny konkurent na Górze Parkowej w Krynicy-Zdrój (oprócz 2 asfaltowych torów są tu też spore tory o nawierzchni szutrowej, przystosowane do zawodów XCO).

Jak dużą popularnością zaczęły cieszyć się pumptracki może świadczyć fakt, że pumptrack w Zakopanem powstał w ramach projektu z Budżetu Obywatelskiego (BO) Województwa Małopolskiego, a tzw. Centrum Sportów Miejskich pod estakadami na ul. Turowicza ma powstać w ramach BO Miasta Krakowa.

Mapa pumptracków w Małopolsce

Legenda do poniższej mapy (kolory):

• czarny - pumptrack asfaltowy
• pomarańczowy - pumptrack ziemny
• niebieski - pumptrack modułowy o nawierzchni z tworzywa
• żółty - w budowie

Lista pumptracków w Małopolsce

Na poniższej liście znajdują się obiekty, o których wiadomo, że już funkcjonują lub właśnie aktualnie powstają (gotowe są same tory, ale np. ich otoczenie jest nadal w budowie), dlatego nie wszystkie udało się przetestować i pomierzyć długości. Lista będzie aktualizowana na bieżąco.

Brzeszcze 
Lokalizacja: ul. Dworcowa, Park Miejski
Długość: 120 m
Tor posiada nawierzchnię asfaltową

Czarny Groń
Lokalizacja: Rzyki, Rekreacyjna Arena Czarnego Gronia
Długość:  Rowerowego centrum aktywnego wypoczynku, czyli kompleksu torów rowerowych: 95 mb-tor gruntowy+85 mb zespół torów dla dzieci+ 100 mb tor „protrack”). Tory posiadają  nawierzchnię asfaltową oraz z tworzywa. Wstęp płatny
https://czarnygron.pl/

Gorlice
Lokalizacja: ul. Sportowa
Długość: 135 m
Tor posiada nawierzchnię asfaltową

Imbramowice
Lokalizacja: działka nr 218, obok kortów tenisowych
Długość: 90 metrów 
Tor posiada nawierzchnię asfaltową

Kalwaria Zebrzydowska.
Lokalizacja: w pobliżu Stadionu Miejskiego Kalwarianka (ul. Mickiewicza 16). 
Długość: 300 metrów 
Tor posiada nawierzchnię naturalną – utwardzoną

Kasina Wielka  
Lokalizacja: BikePark Kasina
Długość: 150 metrów.
Tor posiada nawierzchnię mieszaną: asfalt /naturalna, utwardzona
Obiekt funkcjonuje w ramach działającego tu bike parku
https://bikeparkkasina.pl/

Kęty
Lokalizacja: ul. Spacerowa, obok flowparku
Długość: ok. 120 m 
Tor posiada nawierzchnię asfaltową
Funkcjonuje tu też specjalna ścieżka do ćwiczeń jazdy z przeszkodami oraz siłownia plenerowa

Kłaj
Lokalizacja: niedaleko stacji kolejowej w Kłaju
Długość: 200 m 
Tor posiada nawierzchnię asfaltową
Funkcjonuje tu też specjalna ścieżka do ćwiczeń jazdy z przeszkodami, plac zabaw oraz siłownia plenerowa

Kraków Bagry
Lokalizacja: ul. Kozia
Długość: 70 metrów. 
Tor modułowy, nawierzchnia z tworzywa

Kraków Parku Lotników
Lokalizacja: Park Lotników Polskich
Długość: 250 metrów. 
Tor posiada nawierzchnię asfaltową
Zaraz obok funkcjonuje również profesjonalnych, betonowy skatepark
 

Kraków Przylasek Rusiecki
Lokalizacja: ul. Pysońce
Długość: 74 metrów. 
Tor modułowy, nawierzchnia z tworzywa

Kraków Ruczaj
przy ul. Lubostroń
Długość: 200 metrów. 
Tor posiada nawierzchnię asfaltową

Krościenko nad Dunajcem
Obok kładki na VeloDunajec, przy ul. Sobieskiego DW969
Długość: 300 metrów. 
Dwa tory, nawierzchnia asfaltowa.

Krynica Zdrój
Czarny Potok 25j
Długość: 60 metrów. 
Tor modułowy, nawierzchnia z tworzywa

Krynica Zdrój Góra Parkowa
Lokalizacja: Góra Parkowa, wjazd od ul. Słonecznej
Długość: 250 m 
Tory posiadają nawierzchnię asfaltową. Dzięki specjalnemu ukształtowaniu (dwa lustrzane tory) można tu przeprowadzać wyścigi równoległe. Funkcjonuje tu też cały tor dla kolarstwa górskiego (nawierzchnia gruntowa, ulepszona, z licznymi przeszkodami), przygotowany na poczet zawodów XCO w ramach Igrzysk Europejskich 2023.

Krzysztoforzyce
Lokalizacja: ul. Łąkowa
Długość: 120 metrów 
Tor posiada nawierzchnię asfaltową

Libusza
Lokalizacja: obok Kościoła Narodzenia NMP w Libuszy
Długość: 37 metrów. 
Tor modułowy, nawierzchnia z tworzywa

Limanowa
Lokalizacja: na terenie Parku Miejskiego w Limanowej wzdłuż potoku Jabłonieckiego
Długość: gotowe są dwa tory (dla początkujących i zaawansowanych,). 
Tory posiada nawierzchnię asfaltową.
Funkcjonuje tu również m.in. siłownia plenerowa

Łącko
Lokalizacja: Centrum Aktywnego Wypoczynku nad Dunajcem
Długość: 200 metrów. 
Tor posiada nawierzchnię z betonu asfaltowego.

Maków Podhalański
Lokalizacja: przy  Zespole Szkół w Makowie Podhalańskim
Długość: 46 metrów. 
Tor modułowy, nawierzchnia z tworzywa

Maniowy
Lokalizacja: Reymonta 21
Długość: 45 metrów. 
Tor modułowy, nawierzchnia z tworzywa
Funkcjonuje tu też betonowy skatepark, minirampa oraz siłownia do streetworkout’u

Muszyna
ul. Zielona, obok deptaka nad Szczawniczkiem
Długość: 200 metrów. 
Czeka na oficjalne oddanie do użytkowania budowa, tor o nawierzchni asfaltowej

Myślenice 
Lokalizacja: na Dolnym Jazie, Zdrojowa 146-148
Długość:  150 metrów.
Tor posiada nawierzchnię naturalną – utwardzoną

Myślenice 2 
Lokalizacja: park sportowy przy ul. Mostowej 49. 
Długość:  150 metrów.
Tor posiada nawierzchnię betonową. Zaraz obok zmodernizowany, betonowy skatepark

Niepołomice 
Lokalizacja: Błonia (za Zamkiem Królewskim w Niepołomicach)
Tor posiada nawierzchnię betonową jako cześć skateparku.

Nowy Sącz
Lokalizacja: przy al. Piłsudskiego. 
Długość: dwa tory dla dzieci i początkujących o długości 153 m,  tor umożliwiający organizację zawodów o długości 115 m, tor profesjonalny o długości 210 metrów
Tory posiadają nawierzchnię asfaltową
Funkcjonuje tu też siłownia do streetworkout’u oraz boiska do piłki siatkowej plażowej

Nowy Targ 
Lokalizacja: przy ul. Generała Sikorskiego, obok Miasteczka Ruchu Drogowego
Długość: 220 m
Tor posiada nawierzchnię asfaltową

Olkusz
Lokalizacja: Olkuski Park Rekreacyjno-Krajobrazowy „Silver Park”
Długość: 150 m
Tor posiada nawierzchnię naturalną – utwardzoną 
Funkcjonuje tu też m.in. betonowy skatepark

Olszyny (gmina Rzepiennik Strzyżewski)
Lokalizacja: na przeciwko szkoły podstawowej im. Jana Pawła II w Olszynach
Długość: 200 metrów
Tor posiada nawierzchnię asfaltową

Palczowice
Lokalizacja: przy obiekcie Orlik w Palczowicach (gmina Zator)
Długość: 250 metrów
Tor posiada nawierzchnię asfaltową

Piwniczna-Zdrój
Lokalizacja: Centrum Rekreacji na tzw. Nakle 
Długość: 150 i 200 m (dwa tory, dla początkujących i zaawansowanych) o nawierzchnia asfaltowej.

Polanka Wielka 
Lokalizacja: skwer przy ul. Polnej i Długiej
Długość: 240 metrów
Tor posiada nawierzchnię asfaltową

Poronin
Lokalizacja: obok stadionu sportowego
Długość: 46 m
Tor modułowy, nawierzchnia z tworzywa

Pyzówka
Lokalizacja: obok stadionu sportowego Krokus Pyzówka
Długość: 45 m
Tor modułowy, nawierzchnia z tworzywa

Regulice
Lokalizacja: ul. Chrzanowska, obok boiska Klub Regulice SPRiN
Długość: 200 m
Tor posiada nawierzchnię asfaltową

Sękowa
Lokalizacja: obok boiska Orlik Sękowa
Długość: 37 metrów. 
Tor modułowy, nawierzchnia z tworzywa

Spytkowice
Lokalizacja: Spytkowice
Długość: 135 m
Tor posiada nawierzchnię asfaltową

Stryszów
Lokalizacja: na terenie LKS Chełm Stryszów
Długość: 120 metrów.
Tor posiada nawierzchnię naturalną – utwardzoną

Tarnowiec k. Tarnowa
Lokalizacja: przy boisku orlik w Tarnowcu 
Długość: 200 metrów 
Tor posiada nawierzchnię żwirową, utwardzoną
Funkcjonuje tu również siłownia plenerowa oraz plac sportowo rekreacyjny street workout|

Wadowice
Obok trasu VeloSkawa i orlika, ul. Błonie 
Długość: 200 metrów. 
Tor posiada nawierzchnię asfaltową

Wieliczka / Bogucice
Lokalizacja: przy skrzyżowaniu ul. Za Torem / Winnicka
Długość: 200 metrów
Tor posiada nawierzchnię asfaltową

Wojnarowa
Lokalizacja: teren przy szkole podstawowej 
Długość: 170 metrów
Tor posiada nawierzchnię asfaltową
Funkcjonować tu będzie również skatepark

Woźniki
Lokalizacja: przy boisku LKS Woźniki
Długość: 200 metrów
Tor posiada nawierzchnię asfaltową

Zaskale
Lokalizacja: przy miejscu odpoczynku na terenie Szkoły Podstawowej im. Kardynała Karola Wojtyły w Zaskalu, ul. Kardynała Karola Wojtyły 51,  34-424 Szaflary. 
Długość: 37 m 
Tor modułowy, nawierzchnia z tworzywa

Zakopane
Lokalizacja: Park przy Zespole Szkół Mistrzostwa Sportowego, Droga Do Olczy, 34-500 Zakopane
Długość: 200 metrów
Tor posiada nawierzchnię asfaltową

Zawoja
Lokalizacja: parking kompleksu Babia Góra Trails
Długość: 250 m 
Tor posiada nawierzchnię naturalną – utwardzoną 
Dzięki specjalnemu ukształtowaniu (dwa lustrzane tory) można tu przeprowadzać wyścigi równoległe. Funkcjonuje tu też specjalna ścieżka do ćwiczeń jazdy z przeszkodami