Burzliwe były dzieje krakowskiego pomnika poświęconego bohaterowi narodowemu Tadeuszowi Kościuszce. Miał stanąć na Rynku Głównym. Niestety z powodu braku zgody co do miejsca ustawienia, był przechowywany w magazynie w Podgórzu. Później przez kilka lat stał na dziedzińcu budynku straży pożarnej, by ostatecznie stanąć w 1921 roku na wawelskim bastionie. W 1940 roku w czasie II wojny światowej zniszczyli go Niemcy, a w 1960 roku, jako jedyny pomnik w Polsce, został przez nich zrekonstruowany jako dar mieszkańców Drezna dla Krakowa i powrócił na bastion. Przypomina o tym pamiątkowa tablica widoczna na ceglanym murze.

Pomnik prezentuje Naczelnika powstania z 1794 roku na koniu w momencie wymarszu z Krakowa na Bitwę pod Racławicami. Wykonano go z inicjatywy Towarzystwa imienia Tadeusza Kościuszki. Pomniejszony projekt pomnika był dziełem rzeźbiarza Leonarda Marconiego, model w naturalnej wielkości przygotowali lwowski artysta Antoni Popiel z Giovanim Giovanettim. Odlew z brązu w 1900 roku wykonała firma Władysław Dedrzeński i Spółka z Podgórza. W 1978 roku kopię pomnika podarowano Polonii w Detroit.