Nowy Sącz to jedno z najstarszych miast w Małopolsce położone nad Dunajcem, w samym sercu malowniczej Kotliny Sądeckiej u podnóża Beskidu Sądeckiego i Wyspowego. Zamek, intrygujące muzea i zrekonstruowane miasteczka przenoszą odwiedzających do przeszłości, do XIX wiecznej Galicji oraz otwierają drzwi do świata tradycyjnej kultury ludowej Sądecczyzny. Wystarczy tylko znaleźć wolny weekend i dać się ponieść pasji zwiedzania!

Spacer wśród zieleni i średniowiecznych ruin

Górujące nad miastem ruiny zamku to niewątpliwie jeden z najbardziej charakterystycznych obiektów, który jako pierwszy przyciąga wzrok i uwagę turystów. Średniowieczny Zamek Królewski wraz z Basztą Kowalską to zabytki przypominające o długiej historii Nowego Sącza. Obiekt został wzniesiony za czasów Kazimierza Wielkiego i początkowo składał się z podzamcza, budynku mieszkalnego, wieży oraz dwóch baszt narożnych. Niestety potop szwedzki i inne wydarzenia historyczne odcisnęły swoje piętno na zabytku i do dziś zachowały się tylko resztki murów obwodowych oraz zrekonstruowana Baszta. Malownicze ruiny zamku otoczone są parkiem miejskim. Wnętrza obiektu nie są udostępnione do zwiedzania, ale warto wdrapać się na niewielkie wzgórze i spędzić trochę czasu wśród zieleni i średniowiecznych ruin zamku z widokiem na miasto.

Urokliwy Rynek i tajemnicze zaułki

Nowosądecki Rynek to istna perełka i wizytówka Nowego Sącza. Piękne kamienice renesansowe i barokowe, tajemnicze zaułki i dziedzińce, do których warto zajrzeć skrywają wiele ciekawych historii. Jednym z najciekawszych obiektów dominujących na rynku jest eklektyczny ratusz z imponującą fasadą i wieżą, będący obecnie siedzibą władz miasta. Od rynku biegną dwie główne ulice, uznawane za najpiękniejsze w Nowym Sączu: ulica Jagiellońska i Lwowska. Trakty prowadzące wzdłuż ciągu kamienic zachwycających pięknymi elewacjami wieczorami stają się miejscem centralnym do spotkań w lokalnych kawiarniach i restauracjach, w dzień przepełnione są spacerowiczami. Przy ulicy Jagiellońskiej znajduje się zabytkowy Dom Gotycki z XV wieku, który aktualnie jest siedzibą Muzeum Ziemi Sądeckiej. Wśród zabytków sakralnych zlokalizowanych w centrum na pierwszy plan wysuwa się gotycka kolegiata świętej Małgorzaty z średniowiecznymi i renesansowymi zdobieniami we wnętrzu. U podnóża zamku, na terenie dawnej dzielnicy żydowskiej, znajduje się synagoga pełniąca dziś funkcję religijną, dlatego można ją oglądać tylko z zewnątrz. Spacerując warto zajrzeć do barokowej kaplicy kościoła ewangelicko-augsburskiego, znajdującego się w byłych zabudowaniach klasztornych ojców franciszkanów. Bardzo cennym obiektem sakralnym jest także kościół pod wezwaniem Świętego Ducha, aktualnie będący klasztorem ojców jezuitów. Koniecznie trzeba przespacerować się w kierunku odrestaurowanego dworca kolejowego, który sprawia imponujące wrażenie. Secesyjna budowla wzbogacona jest malowidłami malarza Edmunda Cieczkiewicza. Niespieszna włóczęga klimatycznymi uliczkami Nowego Sącza, wśród głównych zabytków miasta, może dostarczyć naprawdę wielu wrażeń.

Nowy Sącz niebanalnie/nietypowo

Dla turystów lubiących nietypowe zwiedzanie miasto przygotowało kilka ciekawych propozycji w postaci szlaków tematycznych – wystarczy wybrać najbardziej interesujący nas wariant. Wszystkim zainteresowanym wielokulturowością i historią polecamy spacer Śladem Nowosądeckich Żydów, prowadzący m.in. przez Dzielnicę żydowską, cmentarz, synagogę i inne ważne miejsca związane z mniejszością żydowską i ich historią. Przedwojenną wielokulturowość i wielowyznaniowość Nowego Sącza z kolei przybliża propozycja spaceru Ekumenicznym Szlakiem Pielgrzyma, który poprowadzony jest przez miejsca ważne dla Polaków, Żydów, Cyganów, Niemców i Łemków. Mimo, że nie wszystkie sąsiadujące ze sobą wówczas świątynie katolików, ewangelików, unitów i wyznawców judaizmu zostały zachowane do dziś, to szlak wiedzie przez ciekawe miejsca i przypomina o tych, które nie przetrwały. Dla łasuchów i lubiących poznawać miasto od kuchni idealny będzie spacer Sądeckim Szlakiem Lodowym, na trasie którego zaprezentowane są miejsca najlepszych lodziarni. Warto sprawdzić, czy rzeczywiście lody w Nowym Sączu są wyjątkowe. Dla tych, którzy wybierają się na dłużej polecamy niezapomnianą wycieczkę Nowy Sącz w trzy dni. To propozycja dokładnego i pełnego wrażeń zwiedzenia miasta ze wszystkimi zabytkami i miejscami koniecznymi do zobaczenia. W ten sposób na pewno nic nie umknie naszej uwadze.

Niezwykle oryginalny i intrygujący spacer przez nieznane oblicze miasta prowadzi również Szlakiem sądeckiego graffiti i street-artu. Mało kto wie, że początku graffiti w Nowym Sączu sięgają już początku lat 90., a na terenie miasta działają aktywne grupy street-artu i graffiti.Spacer szlakiem barwnych murali jest naprawdę oryginalną propozycją do zwiedzania miasta. Opisy szlaków ze szczegółowo wytyczonymi trasami znajdują się na stronie miasta i niewątpliwie każdy może znaleźć trasę dostosowaną do siebie i do własnych zainteresowań lub przekształcić ją pod kątem własnych oczekiwań.

Podróż w czasie: muzea i skansen

W Nowym Sączu nie brakuje atrakcji dla lubiących wnętrza muzealne, a urokliwość i różnorodność dostępnych muzeów zainteresować może także tych niezdecydowanych. Bez wątpienia wizyta w odtworzonych zabudowaniach skansenu i Miasteczka Galicyjskiego sprawi, że wyjazd do Nowego Sącza na dobre zapadnie w pamięci zwiedzającego.

Przede wszystkim swoje przestrzenie otwiera dla turystów Muzeum Okręgowe, które zaprasza do kilku oddziałów na terenie Nowego Sącza przybliżających dzieje miasta i tendencje w sztuce. W Gmachu Głównym prezentowana jest wystawa stała poświęcona historii miasta na przestrzeni lat, od autonomii galicyjskiej po II wojnę światową, prezentowana jest również ekspozycja obrazów Bolesława Barbackiego. W Domu Gotyckim z kolei ekspozycja prezentuje obiekty sztuki sakralnej, sztuki cechowej, dawnej sztuki ludowej oraz sztuki cerkiewnej. Dzięki wizycie w zabytkowej kamienicy Ritterów można przenieść się do czasów mieszczańskich i obejrzeć dawne wnętrza udekorowane twórczością malarską Marii Ritter, malarki sądeckiej. W muzeach oprócz wystaw stałych prezentowane są także ekspozycje czasowe z dziedziny historii, kultury i sztuki.

Na osobną uwagę zasługuje wyjątkowe Miasteczko Galicyjskie. To zlokalizowane niedaleko centrum unikatowe miejsce stworzone ze zrekonstruowanych zabudowań małomiasteczkowych z przełomu XIX i XX wieku. Do zwiedzania udostępnione są wnętrza, w tym stylowo wyposażone pracownie, np. zegarmistrzowska, fotograficzna czy krawiecka oraz kawiarnia, poczta i apteka retro. Aranżacja zespołu urbanistycznego przybliża atmosferę małych miasteczek dawnej prowincji monarchii austro-węgierskiej z przełomu XIX i XX wieku. Warto zajrzeć do gospody, w której serwowane są regionalne potrawy. Spacer po miasteczku bez zwiedzania wnętrz jest bezpłatny, natomiast płatny jest wstęp do wnętrz budynków.

Zwiedzając Nowy Sącz nie sposób nie zajrzeć do największego skansenu w Małopolsce – do Sądeckiego Parku Etnograficznego. Muzeum zachwyci nie tylko miłośników architektury drewnianej, ale także wszystkich zainteresowanych kulturą ludową lokalnych społeczności, które zamieszkiwały okolice Nowego Sącza: Lachów, Pogórzan i Górali Sądeckich oraz grup etnicznych: Łemków, Niemców i Cyganów. Obszar muzeum jest ogromny i można spędzić w skansenie dużo czasu spacerując pomiędzy zabudowaniami, wśród których warto wyróżnić XVII-wieczny dwór szlachecki z unikalną polichromią we wnętrzach, folwark dworski czy osiemnastowieczne świątynie: kościół rzymskokatolicki, cerkiew greckokatolicka i kościół protestancki.

Urzekające okolice

Wybierając się do Nowego Sącza warto zaplanować wyjazd na dłużej, ponieważ dużo do zaoferowania ma także bogata przyrodniczo i turystycznie okolica. Lubiących wędrówki górskie zainteresują z pewnością szlaki po Beskidzie Sądeckim. Trasy prowadzą przez zalesione wzgórza i malownicze hale, na których znajdują się szałasy i bacówki. Niewysokie szczyty zachwycają panoramą zwłaszcza w jesiennej odsłonie. Miłośnicy wycieczek rowerowych mogą przebierać wśród niezliczonych tras i możliwości rowerowych regionu. Alternatywą do zwiedzania regionu może być także wycieczka Szlakiem Architektury Drewnianej, którego największa ilość obiektów jest zlokalizowana właśnie na ziemiach sądeckich, czy szlakiem zamków. Warto cieszyć się z jesiennej pogody i skorzystać z atrakcji, które oferuje Sądecczyzna.