Kościół świętego Marcina Biskupa z Tours Grywałd
ul. Kościelna 6, 34-450 Grywałd
Region turystyczny: Gorce i Beskid Wyspowy
tel. +48 182623594
Obecną świątynię wzniesiono u stóp Lubonia, na wyniosłym wzgórzu w paśmie Gorców, według legendy na miejscu pogańskiej gontyny. Prawdopodobnie pierwsza świątynia stała tu już około 1350 roku, a nawet w drugiej połowie XIII wieku stała w miejscu kapliczki przy dzisiejszej ulicy Żarnowieckiej. Z pierwszego kościoła zachowała się rzeźba Matki Bożej Grywałdzkiej z około 1350 roku, zaginiona w czasie II wojny światowej. Przed 1618 rokiem kościół przebudowano, zmieniono konstrukcję dachu i stropów, dobudowano wieżę, wnętrza pokryto polichromią. W XX i XXI wieku kilkukrotnie go remontowano.
Jest to świątynia trójdzielna konstrukcji zrębowej oszalowana gontem, składająca się z zamkniętego prostokątnie, niskiego prezbiterium z zakrystią, rozbudowaną na początku XX wieku, i wyższej, szerszej nawy z kruchtą, dobudowaną w 1845 roku. Nawę od północy i wieżę otaczają oszalowane soboty. Prezbiterium i nawę kryją gontowe dachy dwuspadowe, nad nawą z czworoboczną sygnaturką. Czworokątna wieża konstrukcji słupowej ma szeroką podstawę i ściany silnie zwężające się ku górze, nadwieszoną izbicę i przykryta jest stromym namiotowym dachem z iglicą i krzyżem. Wejście prowadzi przez gotycki, ostrołukowy portal.
W prezbiterium i nawie zachowała się polichromia figuralno-ornamentalna z 1618 roku, fundowana przez kmiecia Tomasza Latałę. Za głównym ołtarzem widać interesujące malowidło przedstawiające Michała Archanioła z szatanem pod postacią niedźwiedzia. W ołtarzu głównym znajduje się późnogotycki tryptyk z lat 1500–1510 z obrazem świętego Marcina. W dwóch architektonicznych ołtarzach bocznych umieszczono malowidła z XVII wieku, przemalowane w 1876 roku i współczesne. Uwagę zwraca rzeźba Matki Boskiej Różańcowej z XVI lub początku XVII wieku oraz barokowo-ludowa Pieta z XVIII wieku i dwa krucyfiksy z XVII i XVIII wieku.
Kościół znajduje się na Szlak Architektury Drewnianej – światowe dziedzictwo w Małopolsce