Facebook link
Jesteś tutaj:
Powrót

Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego Luborzyca

Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego Luborzyca

Na pierwszym planie ścieżka prowadząca do kościoła, po jej dwóch stronach ogrodzenie obsadzone krzewami i kwiatami. W oddali brama wejściowa (dzwonnica) na teren przykościelny z trzema dzwonami, za nią duży wysoki kościół z cegły, na dachu wieżyczka na sygnaturkę. Po prawej, za klombem z krzewami i drzewkami iglastymi, budynki. Po lewej żywopłot i wysokie drzewa. Niebo z ciemnymi chmurami.

ul. Iwo Odrowąża 5, 32-010 Wysiołek Luborzycki Region turystyczny: Kraków i okolice

tel. +48 123871022
Gotycka murowana świątynia pochodzi z XV wieku. Powstała na miejscu wcześniejszego drewnianego kościoła z XIII wieku. Jest najstarszą budowlą w gminie Kocmyrzów-Luborzyca.

Fundatorem parafii był biskup krakowski Iwo Odrowąż. Parafia powstała w 1222 roku, w latach jego rządów biskupich.

Obecny gotycki kościół, murowany z cegły pochodzi z około 1433 roku, a jego fundację wiąże się z osobą rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego Mikołaja Hińczowicza. Do dziś został zachowany bez przekształceń w swej pierwotnej formie. Na przełomie XV i XVI wieku do prezbiterium kościoła od wschodu dobudowano trójboczną przybudówkę. W latach 1862 – 1911 z inicjatywy ks. Walentego Patkowskiego przeprowadzono gruntowny remont. Dobudowano od zachodu przedsionek i dawną zakrystię przerobiono na kaplicę św. Franciszka. Dach pokryto gontem, od południa i zachodu dobudowano neogotyckie kruchty. W 1953 r. dach pokryto blachą ocynkowaną. W latach osiemdziesiątych XX wieku rozsypujące się mury cokołowe kościoła pokryto grubą warstwą zaprawy cementowej.

Jest to kościół gotycki, murowany z cegły, złożony z prezbiterium i nawy. Prezbiterium jest dwuprzęsłowe, zamknięte ścianą prostą z dostawioną od wschodu trójboczną piętrową przybudówką, mieszczącą na parterze zakrystię oraz dawną zakrystią od północy, przerobioną na kaplicę. Nawa jest szersza, trójprzęsłowa z dwiema kruchtami od południa i zachodu. Przy północno-wschodnim narożniku nawy znajduje się wieżyczka schodowa. Kościół na zewnątrz opięty jest przyporami, między którymi od południa umieszczone są ostrołukowe okna. Nawa i prezbiterium nakryte są dachami dwuspadowymi z wieżyczką na sygnaturkę nad nawą. Wewnątrz nawa i prezbiterium nakryte są sklepieniami sieciowymi. Nawę od prezbiterium oddziela tęcza ostrołukowa. Zachowały się dwa portale kamienne ostrołukowe, profilowane z prezbiterium do zakrystii i do nawy od południa. Wewnątrz w ścianie wschodniej prezbiterium znajduje się kamienne sakrarium, czyli miejsce do przechowywania przedmiotów kultu z około 1433 roku.

Wśród wielu zabytków sztuki sakralnej kościoła w Luborzycy na uwagę zasługują: barokowa chrzcielnica, ołowiana kropielnica z przełomu XIII i XIV wieku, XV-wieczne kielich i monstrancja, a także pochodzący z 1778 roku ołtarz główny z krucyfiksem oraz rzeźbami św. Longina i Weroniki. Barokowe organy umieszczone na rokokowym chórze muzycznym. Wartościowym elementem świątyni z historycznego punktu widzenia jest również antaba, odlana z brązu w kształcie głowy lwa. Luborzycka antaba, czyli uchwyt służący jako kołatka, umieszczona na drzwiach lub bramach, pochodzi z XII wieku. Jest uznawana za jeden z najstarszych zabytków romańskiej sztuki brązowniczej. Obecna antaba umieszczona na drzwiach kościoła jest wierną kopią oryginału. Uzupełnieniem gotyckiego charakteru świątyni jest neogotycka dzwonnica z trzema dzwonami. 


Powiązane treści