Skansen PTTK imienia Józefa Żaka Zawoja
Zawoja Markowa 776, 34-222 Zawoja
Region turystyczny: Beskid Żywiecki i Orawa
tel. +48 662856568
tel. +48 519150571
Wycieczka do skansenu to niesamowita podroż w czasie. Zwiedzić w nim można chałupę Franciszka Kudzi z 1900 roku, wzniesioną ze świerkowych i jodłowych bierwion na niskiej podmurówce z niewielką piwniczką. Gontowy dach kryje mieszkalną i gospodarczą części domu. Urządzono w nim ekspozycję poświęconą przewodnictwu i turystyce górskiej.
Jest tu także typowa, zrębowa chałupa Stefana Gancarczyka z lat 1906–1910, stojącą pierwotnie na parceli sąsiadującej ze skansenem, z umieszczoną pod jednym dachem mieszkalną izbą z komorą oraz stajnią i oborą. Zbudowano ją z drewna jodłowego i świerkowego na wyższej, kamiennej podmurówce z piwniczką. Od frontu ma przeszklony ganek z rzeźbionym szczytem. Urządzono w niej kasę, sklepik z pamiątkami i świetlicę.
W najstarszej chałupie Franciszka Stopiaka z lat 1802–1815 urządzono ekspozycję etnograficzną z wyposażeniem wnętrz górali babiogórskich. To chałupa zrębowa, kurna bez komina, nazywana kurlokiem, zbudowana z bali świerkowych i jodłowych, szpary między belkami utkano mchem z gliną, na niskiej podmurówce z piwnicą. Dach dwuspadowy przyczółkowy kryty jest gontem. Wnętrze podzielone jest tak zwanym boiskiem na mieszkalną izbę białą i izbę czarną z komorą oraz stajnię. Znajduje się tu ekspozycja etnograficzna prezentująca wyposażenie wnętrz oraz unikalna kolekcja religijnych oleodruków z końca XIX i początku XX wieku.
W kuźni Emila Bubiaka z 1906 roku z przysiółka Toczki w Przysłopie jest wyposażenie z początku XX wieku: palenisko z bloków piaskowca, ręczna dmuchawa, kowadło oraz narzędzia i wyroby kowalskie. Spichlerz Józefa Chowaniaka z 1891 roku, stojący pierwotnie na roli Bartzelowej w Zawoi, ma murowaną piwniczką i użytkowy stryszek na zboże. W drewnianej, malowniczej kapliczce z cmentarza w Suchej Beskidzkiej, stoi kamienna figura Matki Bożej.
W skansenie pod koniec 2021 roku zrekonstruowano w pierwotnej wersji z 1906 roku, dawne schronisko imienia doktora Hugona Zapałowicza z polany Markowe Szczawiny.
Muzeum znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej.