Kościół świętego Andrzeja Osiek
ul. Starowiejska, 32-608 Osiek
Region turystyczny: Oświęcim i okolice
Według najnowszych badań archeologicznych i historycznych kościół został ufundowany przez Seweryna Bonera, a wybudowany w latach 1538–1549. W XVII wieku natomiast została dobudowana wieża, która jest położona w zachodniej części kościoła, ma pochyłe ściany, w środkowej części wystaje siodłowy daszek, u góry izbica a wyżej ostrosłupowy hełm, który dawniej był iglicowy z czterema towarzyszącymi narożnymi wieżyczkami. Późniejsze są również podcienia (soboty), pochodzące z XVIII wieku, dołączone do ścian nawy i prezbiterium. Całość przykrywa gontowy dwukalenicowy dach.
Kościół jest orientowany, zbudowany w konstrukcji zrębowej, oprócz wieży, posiadającej konstrukcję słupowo-ramową. Wielobocznie zamknięte prezbiterium znajduje się we wschodniej części kościoła, a od północy przylega do niego zakrystia. Szersza i wyższa od prezbiterium nawa wzniesiona jest na planie zbliżonym do kwadratu.
Warto zajrzeć do środka świątyni. Najstarszą częścią wyposażenia jest XVI-wieczna kamienna chrzcielnica, znajdująca się w prezbiterium. W tej części można także podziwiać rokokową ambonę w kształcie łodzi Piotrowej. Na stropach i ścianach zachowały się fragmenty polichromii z XVI, XVII i XVIII wieku. W rokokowym ołtarzu głównym znajduje się obraz Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny, a powyżej płótno przedstawiające świętego Andrzeja Apostoła, patrona świątyni.
6 października 1907 roku została tu odprawiona ostatnia msza święta, a rolę kościoła parafialnego w Osieku przejęła nowo wybudowana świątynia. Rok później pojawił się pomysł rozebrania kościoła. Na szczęście, nie zgodził się na to ówczesny konserwator zabytków, który przeznaczył 1000 koron na jego konserwację. Do ratowania kościoła przyczynił się również Oskar Rudziński, właściciel ziemski.
Gruntowny remont nastąpił w latach 1970–1975, a odnowienie wnętrza i wyposażenia w latach 90. XX wieku. W 2007 roku wymieniono pokrycie dachu oraz elewację.