Facebook link
Jesteś tutaj:
Powrót

Kościół Wszystkich Świętych Kacwin

Kościół Wszystkich Świętych Kacwin

Murowane ogrodzenie z daszkiem pokrytym gontem, po bokach z małymi metalowymi bramami wejściowymi z wysokimi murkami. Za ogrodzeniem jasna bryła murowanego kościoła z gontowym dachem, na którym znajduje się wieżyczka z niebieskimi i miedzianymi zdobieniami. Dalej wysoka kwadratowa wieża z sygnaturką. W elewacji kościoła duży drewniany krzyż z ukrzyżowanym Chrystusem. Po bokach wysokie drzewa. Niebo z kłębiastymi chmurami.

ul. Świętej Anny 145, 34-441 Kacwin Region turystyczny: Pieniny i Spisz

tel. +48 182627154
Kościół gotycki, przebudowany w dobie baroku. Jego architektura jest jedną z najciekawszych na Polskim Spiszu.

Kościół zbudowany został około roku 1400 z fundacji rodziny Berzewiczych, co potwierdza herb rodowy (trzy róże w tarczy) umieszczony na zworniku sklepienia prezbiterium. W 1431 roku świątynia została sprofanowana przez husytów, oblegających wówczas spiskie miejscowości. Natomiast w XVII wieku wieś, uzależniona od religii wyznawanej przez panów na pobliskim zamku Dunajec, znalazła się pod wpływem prądów protestanckich. Kościół kacwiński pozostawał w rękach luteranów prawdopodobnie do roku 1666.

Kościół jest murowany z kamienia z użyciem cegły, tynkowany, z kamiennymi podporami. Po wielkim pożarze w roku 1677 który zniszczył doszczętnie kościół oraz plebanię, wtedy spaliły się również wszystkie akta parafialne, świątynia została odbudowywana i powiększona, stąd większość wyposażenia wnętrza, w tym wielki ołtarz główny i ołtarze boczne, pochodzi z końca XVII wieku. Prezbiterium kościoła zostało zasklepione, nawa pokryta była drewnianym stropem do roku 1712. Wieża kościelna miała początkowo gotyckie nakrycie, a dopiero w następnych stuleciach skutkiem licznych pożarów zmieniała styl i zachowała obecny x XVIII wieku. W roku 1679 został przez księdza Rozmusa spisany inwentarz kościelny i zaczął on pisać metryki. Wielki ołtarz zbudowano po ogniu pod koniec XVII wieku, prócz niego sprawiono jeszcze dwa boczne ołtarze M.B. Bolesnej i św. Anny. W roku 1691 zostało kanonicznie erygowane Bractwo św. Anny w Kacwinie. Papież Aleksander VIII, brewem z dnia 24.X.1689 udzielił na dzień św. Anny odpustu zupełnego wszystkim wiernym po wieczne czasy. Od tego czasu co rocznie uroczyście obchodzono bracki odpust św. Anny w dniu 26 lipca.

W roku 1700 odbyła się kanoniczna wizytacja przez biskupa Jana Zsigraja, prepozyta spiskiego, która stwierdza, że kościół w Kacwinie pw. Wszystkich Świętych jest w rękach katolickich od 68 lat, w kościele są 3 ołtarze, a na wieży są 4 dzwony w ostatnich latach sprawione. Przy kościele jest parafialna szkoła z nauczycielem katolickim. Dusz wszystkich w parafii z Frankową, Frankówkami i Osturnią było 836. W roku 1714 powstał barokowy chór, a w latach następnych piękna polichromia, która niestety ucierpiała wkrótce w wyniku kolejnego pożaru. We wnętrzu zwraca również uwagę klasycystyczna ambona ozdobiona ornamentami. Najcenniejszym z kościelnych sprzętów jest bogato zdobiona i pozłacana monstrancja datowana na 1691 rok.

W roku 1757 lub 1759 w czasie pożaru spalił się dach na kościele, sygnaturka i wieża kościelna, zniszczone zostały dzwony. Polichromia i sklepienie zostały uszkodzone. Wtedy spaliła się również plebania, spichlerze i domki kościelne.

Ponownie po pożarze w 1759 roku kościół został nakryty, otynkowany i wymalowany na zewnątrz. Kamienne kolumny i nowe drzwi do zakrystii sprawiono w roku 1761, wtedy odbudowano również domki kościelne. 6 sierpnia 1761 r. wielki grad wybił szyby w kościele.

W latach 1767 - 1778 zbudowano rokokowy hełm na wieży, który przetrwał do dziś. Odnowiono i stylowo przerobiono wewnątrz i zewnątrz wieże, umieszczając w niej zegar. Ulano dwa większe dzwony: św. Donata i św. Anny oraz trzeci mniejszy, który umieszczono w sygnaturce. Naprawiono uszkodzone sklepienie w prezbiterium i wymalowano na biało cały kościół. Ulano również dwa mniejsze dzwony. Zostało sprawione nowe tabernakulum, odnowiono również wielki ołtarz i uzupełniono nowym figurami oraz nowy ołtarz M.B. Bolesnej. Zakupiono nowy baldachim. Czterech malarzy pracowało w kościele przez 18 miesięcy, którzy malowali kościół i złocili ołtarze. Sprawiono nowy ołtarz boczny z dwoma obrazami św. Józefa i św. Jana Nepomucena. Wyłożono kamienną Pod koniec XVIII wieku sprawiono jeszcze ołtarz św. Antoniego.

W 1779 roku ławki kościelne sprawił ks. Walenty Kaczmarczyk. W XIX wieku pokryto kościół nowymi gontami i dwukrotnie obijano wieżę i sygnaturkę. Nowe drzwi do kościoła zostały zrobione w roku 1839, w tym samym roku sprawiono jeszcze 3 nowe ławki do prezbiterium. W roku 1840 dokonano reperacji ołtarzy św. Antoniego i św. Anny, wymalowano ozdobnie drzwi i ławki w kościele. W roku 1842 sklepienie kościoła zostało wzmocnione ankrami żelaznymi, ściany kościoła podparto większymi podporami i zbudowano łuk nad krzyżem w formie kapliczki. Nową ambonę wykonał rzeźbiarz z Rużomberku w roku 1843. W 1853 roku odnowiono kaplicę św. Anny i sprawiono nowy obraz do ołtarza. Bractwo Różańcowe kanonicznie erygowano w roku 1881, w ołtarzu św. Józefa umieszczono obraz M.B. Różańcowej i wprowadzono odpust bracki w październiku.

W roku 1902 przerobiono ołtarz św. Antoniego i umieszczono w nim figurę Serca Pana Jezusa. Zostało również erygowane Apostolstwo modlitwy. Dnia 23 października spalił się ołtarz M.B. Różańcowej, był to piękny ołtarz fundowany w roku 1777 ku czci św. Józefa, w którym w 1881 roku umieszczono obraz Matki Bożej. Na wzór dawnego ołtarza, wykonano w 1913 roku nowy w Tyrolu. Nowy wieczernik namalował w roku 1913 Ludwik Tary prof. Akademii sztuk pięknych w Peszczie. W roku 1914 nowe organy dla kościoła wykonał Józef Angster z Budapesztu. W roku 1922 sprawiono dwa nowe dzwony, które wykonała firma Schwabe w Białej, większy dzwon został ufundowany przez Amerykanów, rodaków kacwińskich, mniejszy kosztem miejscowych parafian.

W latach 1926 - 1934 gruntownie odnowiono i wyzłocono wielki ołtarz. W kościele i w zakrystii zmieniono posadzkę na terakotową, uzupełniono i wymalowano ławki w kościele oraz sprawiono nowy tron na wzór dawnego. Zrobiono okno pod chórem i drzwi do zakrystii. Zostały obite wieża i sygnaturka nowymi gontami malowanymi.

W 1944 roku malował kościół Mikołaj Stelmach, konserwator z Rużemborku. Rozpoczęte prace w kościele nie zostały całkowicie wykonane. Stara polichromia w prezbiterium z XVIII wieku odnowiona przez Stelmacha uległa zniszczeniu przez nałożenie grubej warstwy farby, która płatami odpada. W tym roku został również na ciemno przemalowany i ozłocony wielki ołtarz. W latach 1949 – 1950 boczne ołtarze odnowił i ozłocił za staraniem śp. ks. Antoniego Sikory, Stanisław Puchała złotnik z Krakowa.

W XIX wieku kościół otoczono kamiennym murem, w obrębie którego do dziś zachowało się kilka nagrobków z przykościelnego cmentarza.


Powiązane treści