Kościół świętego Jana Apostoła i Ewangelisty Harenda Zakopane
ul. Harenda 14a, 34-500 Zakopane
Region turystyczny: Tatry i Podhale
Świątynię zbudowano w latach 1710–1720 i - co ciekawe - w całkiem innym miejscu. Pierwotnie stała ona w Zakrzowie koło Kalwarii Zebrzydowskiej. Po wzniesieniu tam w 1922 roku nowego kościoła niszczała nieużywana. Staraniem zięcia Jana Kasprowicza - malarza Władysława Jarockiego i księdza prałata Jana Hyca-Myrmułę, na przełomie 1947/1948 roku kościół został przeniesiony do Zakopanego i zainstalowany na Harendzie. Zanim go złożono minęło kilka lat. Po generalnym remoncie zachowano wiernie jego kształt, sytuując obok wieżę - dzwonnicę z 1840 roku. Nad pracami czuwał malarz i architekt prof. Władysław Jarocki. To on odtworzył zniszczoną o wielkiej wartości polichromię kościoła.
Architektura kościoła jest ciekawa. Uwagę zwraca kryty krużganek obiegający budowlę nazywany sobotami. Ładny, spadzisty dach pokryty jest gontem, a zwieńczony pięknymi, kopułowymi i bogato zdobionymi wieżyczkami. W kruchcie znajduje się zbiór dawnych wytworów góralskiej sztuki sakralnej. Są to kapliczki i malowanki na szkle, rzeźbione w drewnie figurki apostołów, dary wotywne oraz obraz Chrystusa Króla namalowany na desce przez nieznanego artystę. Barokowy ołtarz główny został przywieziony z Książa Wielkiego, bo oryginalny uległ zniszczeniu. Znajduje się w nim obraz świętego Jana, patrona kościoła, namalowany przez Jarockiego. W ołtarzach bocznych są również jego obrazy olejne: „Madonna Harendziańska” i „Narodzenie”. Polichromię także odnowił Jarocki i jest ona późnobarokowa. Na stropie prezbiterium znajduje się Koronacja Matki Boskiej, a na chórze święta Cecylia z muzykującymi aniołkami. Jeśli w kościołach tego okresu malarstwo jest najczęściej "szablonowe", to w tym jest ono figuralne, zaś tło zrobione jest oddzielnie do każdego detalu. I tak w prezbiterium na suficie namalowana jest scena koronacji Matki Bożej w otoczeniu asystujących i grających aniołów. Kompozycja wskazuje na naśladowanie stylu włoskiego. Polichromia ścian odznacza się uproszczeniem, co mocno utrwalił Władysław Jarocki, zresztą zgodnie z cechą swojego malarstwa. Tło figur na ścianach, łącznie z imitacją marmuru oraz draperii, jest zrobione całkiem dowolnie i niedbale.
Kościół znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej.