Budowlę wzniesiono w celach przede wszystkim reprezentacyjnych. Zamek posiada znakomicie zachowany zespół elementów kamieniarskiego wystroju architektonicznego. Są to obramienia okien, wystrój wykuszy oraz gotyckie, renesansowe i barokowe portale. Zachowała się także pierwotna struktura murów, które są ozdobione godłami herbowymi, kamiennymi płaskorzeźbami o motywach roślinnych i geometrycznych. Cały obiekt to cztery budynki połączone drewnianym gankiem, nakryte czterospadowymi dachami, skupione wokół dziedzińca w kształcie trapezu. W 1586 r. zamek przeszedł renowację w stylu renesansowym. Jego ówczesnym właścicielem był sekretarz króla Stefana Batorego – Węgier Ferenc Wesselini. Kolejni właściciele remontowali rezydencję, jednak nie zmienili pierwotnej bryły i struktury warowni – byli to m.in. Tarłowie, Lanckorońscy, Rogawscy, Rudniccy, Spławscy i Jastrzębscy. Pod koniec XVIII zyskał on także akcenty barokowe. We wspomnianym stuleciu wyburzono także kaplicę zamkową, która znajdowała się po wschodniej stronie zamku i dobudowano część północnego skrzydła.

Duch Tarłówny

Legenda mówi o pięknej Tarłównie ze złotymi warkoczami, córce wojewody, która zakochała się w biednym dworzaninie i złożyła mu śluby wierności. Gdy ojciec się o tym dowiedział, kazał pannie wyjść za bogatego szlachcica. Ta się sprzeciwiła woli ojca, który – aby zmyć hańbę z rodowego nazwiska, kazał ją za to zamurować wraz z posagiem w wieżyczce przy zamkowej sali koncertowej, a jej ukochanego zgładził. Na początku XX w. znaleziono w tym miejscu szkielet oraz złoty warkocz. Skarbu nie było. Sam warkocz w czasie wojny zaginął. Według niektórych, w bezksiężycowe noce duch Tarłówny ukazuje się na zamku; widywano go ponoć jeszcze w ubiegłym stuleciu.

W czasach współczesnych zamek przeszedł gruntowny remont, który z przerwami trwał od 1947 do 1976 roku. Obecnie zamek stanowi oddział Muzeum Okręgowego w Tarnowie. Można w nim obejrzeć bogato wyposażone pomieszczenia, między innymi: salon, kuchnię, spiżarnię czy kapliczkę. Prezentowane są też tutaj wystawy militariów i narzędzi tortur. W zamku odbywają się także imprezy kulturalne, a najbardziej znana to Turniej rycerski o Złoty Warkocz Tarłówny.

Więcej o Miejscach Przyjaznych Rowerzystom oraz VeloMetropolis znajdą Państwo na stronie narowery.visitmalopolska.pl.