Facebook link
Jesteś tutaj:
Powrót

Cerkiew Wniebowstąpienia Pańskiego Gładyszów

Cerkiew Wniebowstąpienia Pańskiego Gładyszów

Na wprost, widziana z ukosa, drewniana cerkiew. Od prawej alejka i kilka schodów do wejścia na nieduży ganek. Dalej przedsionek z trójkątnym szczytem, za nim nawa z nadbudówkami z oknami, z trójkątnymi szczytami i wieżyczkami. Na górze ośmiokątna wieża z oknem i baniastym hełmem. Wkoło trawa, kilka wysokich drzew i drewniane ogrodzenie. Z tyłu pola, łąki i zalesione wzgórza. Na niebie kilka małych chmur.

Gładyszów 46, 38-315 Gładyszów Region turystyczny: Beskid Sądecki i Niski

tel. +48 183532247
tel. +48 517221554
Drewniana cerkiew greckokatolicka zbudowana w latach 30. XX wieku, to świątynia zachwycająca pięknem i proporcjami, o huculskim, a nie łemkowskim charakterze. Jest ona interesującym przykładem architektury cerkiewnej na południu Polski. Obecnie jest współużytkowana przez kościół grekokatolicki i rzymskokatolicki.

We wsi, położonej wzdłuż doliny potoku Gładyszówka w Beskidzie Niskim, u stóp pasma Magury Małastowskiej, w latach 1938–1939 huculscy cieśle zbudowali cerkiew. Świątynia ta nie ma kształtu typowej cerkwi łemkowskiej, gdyż wzniesiono ją w stylu zwanym ukraińskim stylem narodowym, wywodzącym się z Huculszczyzny na Ukrainie. Stanęła w miejscu wcześniejszej drewnianej cerkwi świętego Michała Archanioła z 1856 roku, zniszczonej w czasie wojny w 1914 roku, a upamiętnionej dwoma drewnianymi krzyżami stojącymi na sąsiadującym cmentarzu. Po wysiedleniu ludności łemkowskiej w 1947 roku w ramach akcji Wisła, cerkiew do 1985 roku była kościołem rzymskokatolickiej parafii, ale po powrocie do wsi część Łemków w 1956 roku, odprawiano w niej również nabożeństwa grekokatolickie. Parafię greckokatolicką reaktywowano w 1985 roku, od 1994 jest to greckokatolicka parafia Wniebowstąpienia Pańskiego.

Bezwieżową świątynię zbudowano na planie krzyża greckiego, którego jedno ramię z prezbiterium jest trójbocznie zamknięte. Nad centralną częścią cerkwi wznosi się duża, ośmioboczna, blaszana kopuła, kryta baniastym hełmem ze ślepą latarnią. Odchodzące od niej cztery ramiona kryją blaszane, dwuspadowe dachy kalenicowe z wieżyczkami z makowicami. Ściany podzielone są wydatnymi okapami. Pod okapami widać nieoszalowane, grube belki ułożone na zrąb, barwione na ciemno. Powyżej okapów ściany są oszalowane pomalowanymi na jasno, poziomymi deskami. Od frontu cerkiew poprzedza przedsionek z wejściem o półkolistym wykroju.

W bardzo obszernym wnętrzu przed wybuchem II wojny światowej nie umieszczono ikonostasu, który wstawiono stosunkowo niedawno. Jest też ołtarz główny z baldachimem i tabernakulum, dwa rokokowe ołtarze boczne z drugiej połowy XVIII wieku z ikonami z XVIII wieku, Ukrzyżowanie i Matka Boska z Dzieciątkiem. Uwagę przyciągają ozdobne, haftowane chusty.

Do cerkwi, otoczonej kępą drzew, prowadzi piękna aleja obsadzona starodrzewem. Na terenie przycerkiewnym stoi wolnostojąca, drewniana dzwonnica.

Świątynia znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej w Małopolsce.


Powiązane treści